Xã miền núi đạt chuẩn nông thôn mới nhờ phát triển nông lâm nghiệp, thuỷ sản

Thu nhập trăm triệu đồng nhờ trồng trọt, chăn nuôi

Từ những thửa đất đồi thoai thoải, những khu vườn vốn chỉ trồng keo, sắn hay ngô, người dân xã Lâm Giang (Lào Cai) hôm nay đã biến chúng thành những vườn cây trĩu quả, những trang trại xanh mướt mang lại cuộc sống ấm no và niềm tin vào một tương lai phát triển bền vững.

Cách trung tâm xã chừng ba cây số, con đường dẫn vào vườn bưởi da xanh, bưởi Diễn của gia đình ông Vũ Gia Biên như mở ra một không gian khác, xanh mướt, thanh bình. Ông Biên, một người con gốc Hưng Yên, đã coi mảnh đất Lâm Giang là quê hương thứ hai của mình. Trên diện tích hơn một ha, những hàng bưởi được trồng thẳng tắp, tán lá xòe rộng, quả tròn mướt, ánh lên màu vàng ngọc trong nắng, lấp ló như những chiếc đèn lồng nhỏ giữa trời thu.

Giữa khu vườn mênh mông, ông Biên vừa cười vừa kể: “Cái duyên của tôi với cây bưởi cũng tình cờ lắm. Tôi vốn là người Hưng Yên, quê hương của nhãn lồng, nên vốn dĩ cũng mê cây ăn quả. Khi chuyển lên đây lập nghiệp, tôi thấy đất đồi tuy khô cằn nhưng nếu biết cải tạo và áp dụng kỹ thuật thì có thể làm giàu được. Tôi lại tham gia mấy lớp tập huấn của huyện Văn Yên cũ, học hỏi thêm kỹ thuật, rồi mạnh dạn chuyển đổi. Đất này không thể làm theo kiểu cũ được, phải hiểu cây, hiểu đất, làm đúng quy trình thì mới ra quả ngọt”.

Ông nhớ lại những ngày đầu tiên, khi cả vùng vẫn quen trồng ngô, trồng keo, thu nhập bấp bênh. Ông Biên mạnh dạn trích một phần đất để trồng thử nghiệm cây bưởi.

“Cây bưởi không quá khó tính, nhưng nếu áp dụng khoa học kỹ thuật thì nó sẽ phát triển rất tốt. Vườn này của tôi trồng được 7 năm rồi, ai đến cũng bảo chăm khéo lắm. Quan trọng nhất là phải chăm đúng thời vụ, bón phân cân đối, tỉa cành tạo tán hợp lý”, ông vừa nói vừa cúi xuống vạch lớp cỏ mượt quanh gốc, chỉ cho chúng tôi thấy lớp đất tơi xốp đã được phủ giữ ẩm cẩn thận.

Năm 2024, sản phẩm bưởi da xanh của gia đình ông Biên được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao cấp huyện. Từ đó, thương lái tìm đến tận vườn thu mua, không phải lo đầu ra như trước. Tuy vậy, ông vẫn ấp ủ mong muốn đưa sản phẩm vươn xa hơn.

“Tôi mong một ngày bưởi Lâm Giang được chứng nhận OCOP cấp tỉnh, thậm chí vươn tới các thị trường lớn. Khi ấy, bà con trồng bưởi ở đây sẽ yên tâm sản xuất, doanh nghiệp cũng sẽ chủ động vào thu mua, tạo thành chuỗi hàng hóa ổn định”, ông chia sẻ.

Bà Nguyễn Thị Hợi, một người dân sống gần đó, cũng tham gia mô hình trồng bưởi theo hướng hàng hóa, hồ hởi nói: “Nhìn vườn của ông Biên mà tôi học theo đấy chứ. Nhà tôi có gần một mẫu đất, trước đây trồng sắn, hiệu quả thấp lắm. Giờ trồng bưởi được ba năm, cây bắt đầu cho quả, năm vừa rồi thu được hơn 200 quả, bán cũng được kha khá. Mỗi lần thấy bưởi sai trĩu cành là vui lắm, như thấy thành quả lao động của mình được đền đáp. Tôi mong xã hỗ trợ thêm về kỹ thuật và đầu ra, để người dân mạnh dạn mở rộng hơn nữa”.

Theo báo cáo của chính quyền địa phương, đến nay xã Lâm Giang đã đạt chuẩn nông thôn mới. Trong nhiệm kỳ 2020 – 2025, kinh tế xã tiếp tục phát triển mạnh mẽ và đạt nhiều kết quả quan trọng, khá toàn diện trên các lĩnh vực.

Phát triển nông, lâm nghiệp, thủy sản gắn với xây dựng nông thôn mới đã có bước tiến vững chắc. Tổng sản lượng lương thực có hạt năm 2024 đạt 8.778 tấn, tăng 13,03% so với năm 2020. Tổng đàn gia súc chính đạt 14.677 con, tăng 1,3% so với cùng kỳ. Công tác trồng rừng, quản lý và khai thác rừng được chú trọng, trung bình mỗi năm xã trồng mới khoảng 225 ha rừng (trong đó xã Lang Thíp trung bình 135 ha, Lâm Giang 90 ha trở lên), góp phần duy trì tỷ lệ che phủ rừng ổn định ở mức 51%.

Song song với đó, địa phương đã thúc đẩy phát triển sản xuất hàng hóa, chuyển mạnh sang các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao như cây ăn quả, cây dược liệu và đặc biệt là quế hữu cơ. Sản phẩm bưởi da xanh của Lâm Giang chính là một trong những điểm nhấn, được công nhận OCOP 3 sao, khẳng định hướng đi đúng của địa phương trong phát triển nông nghiệp bền vững.

Không chỉ chú trọng sản xuất, xã còn triển khai hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Nhiều mô hình sáng tạo như “đường hoa, đường cờ”, “ánh sáng đường quê” được nhân rộng, góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn, tạo cảnh quan xanh – sạch – đẹp. Phong trào làm đườnggiao thôngnông thôn ở các thôn bản cũng lan tỏa mạnh mẽ, giúp người dân thuận lợi trong giao thương, vận chuyển nông sản.

Sản xuất công nghiệp, thương mại, dịch vụ tuy chiếm tỷ trọng nhỏ nhưng đã có bước chuyển biến tích cực. Hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là giao thông, điện – nước, viễn thông… được đầu tư từng bước, tạo điều kiện cho phát triển kinh tế – xã hội lâu dài.

Tuy vậy, theo đánh giá của chính quyền xã, Lâm Giang vẫn còn một số khó khăn và hạn chế. Tiềm năng, lợi thế chưa được khai thác hết; quá trình tái cơ cấu nông nghiệp còn chậm; sản xuất nông nghiệp chưa gắn chặt với thị trường; thu hút đầu tư vào nông – lâm nghiệp còn hạn chế; một số mô hình kinh tế chưa bền vững. Công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng và môi trường đôi khi còn chậm phát hiện, xử lý. Vì thế, mục tiêu đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong nhiệm kỳ này vẫn chưa hoàn thành như kỳ vọng.

Nhiệm kỳ 2025 – 2030, xã Lâm Giang đặt ra quyết tâm lớn: huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, tập trung đầu tư phát triển hạ tầng giao thông, thương mại – dịch vụ, đẩy mạnh phát triển nông – lâm nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa chất lượng cao. Địa phương cũng hướng đến việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo giá trị kinh tế, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, và ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số trong sản xuất.

Mục tiêu được đặt ra là đưa Lâm Giang trở thành xã phát triển khá của tỉnh, duy trì đạt chuẩn nông thôn mới, phấn đấu đến năm 2030 có 30% thôn đạt nông thôn mới kiểu mẫu, 90% thôn đạt danh hiệu thôn văn hóa.

Tăng cường liên kết chuỗi giá trị

Ông Khổng Văn Hậu, Phó chủ tịch UBND xã Lâm Giang, chia sẻ: “Sau khi sáp nhập và kết thúc hoạt động của cấp huyện, người dân kỳ vọng rất nhiều vào cấp xã, nhất là các thủ tục về đất đai, hành chính. Chúng tôi luôn nỗ lực xử lý nhanh chóng các tồn đọng để phục vụ người dân tốt nhất, nhưng cũng phải thẳng thắn rằng vẫn còn nhiều khó khăn”.

Theo ông Hậu, địa bàn xã rộng, địa hình chia cắt, từ điểm xa nhất đến trung tâm xã cách tới 27 km, khiến việc đi lại và giao dịch của người dân gặp trở ngại. Cơ sở vật chất còn thiếu, chưa đồng bộ; việc đồng bộ hóa giao thông nông thôn gặp khó do dân cư thưa thớt, trình độ dân trí không đồng đều. “Đặc biệt, trong thời đại số, việc triển khai định danh điện tử, giao dịch trực tuyến ở vùng sâu vùng xa vẫn còn hạn chế. Chúng tôi đang cố gắng khắc phục dần”, ông nói thêm.

Trình độ canh tác của người dân cũng còn manh mún, chưa hình thành vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị sản phẩm và sức cạnh tranh trên thị trường.

“Chúng tôi đã thành lập các ban chỉ đạo, tổ công tác chuyên trách. Mỗi thôn, mỗi ngành đều có chỉ tiêu, kế hoạch cụ thể. Mọi mục tiêu trước khi ban hành đều được khảo sát, xin ý kiến nhân dân để đảm bảo tính thực tiễn”, ông Hậu nhấn mạnh.

Ông khẳng định, xã sẽ tập trung phát triển nông – lâm nghiệp kết hợp, tăng cường liên kết chuỗi giá trị, đẩy mạnh cơ giới hóa và ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. “Nếu hạ tầng giao thông được cải thiện, việc vận chuyển hàng hóa sẽ dễ dàng, chi phí giảm, từ đó người dân có động lực đầu tư mạnh hơn vào sản xuất hàng hóa”, ông nói.

Ông Nguyễn Anh Tiến, Bí thư Đảng ủy – Chủ tịch HĐND xã Lâm Giang cho biết, trong nhiệm kỳ mới, Đảng bộ và chính quyền xã sẽ tiếp tục quán triệt, cụ thể hóa chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước thành các nghị quyết, kế hoạch sát với thực tế địa phương.

“Chúng tôi đặt nhiệm vụ xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh là trung tâm. Song song với đó, đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong công tác chỉ đạo, điều hành, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng”, ông Tiến nói.

Lâm Giang cũng ưu tiên thu hút đầu tư công nghệ sạch, công nghiệp xanh, đồng thời nâng cấp hệ thống hạ tầng thiết yếu, đặc biệt là giao thông nông thôn.

Dù còn nhiều khó khăn, nhưng những kết quả đạt được trong thời gian qua cho thấy Lâm Giang đang đi đúng hướng. Từ những nương đồi xưa cằn cỗi, giờ đây cây trái sum xuê. Từ những con đường đất lầy lội, nay đã có đường bê tông sáng đèn. Từ những hộ nghèo lo toan, nay đã có những gia đình khấm khá, con cái được học hành, đời sống tinh thần phong phú hơn.

Sự đổi thay ấy không chỉ đến từ những chính sách của chính quyền, mà còn từ tinh thần tự lực, tự cường của người dân, những con người đã gắn bó cả đời với đất đai, với cây trái, với niềm tin rằng “ở đâu có ý chí, ở đó có con đường”.