Rải vụ trồng hoa cúc, giảm áp lực tiêu thụ, tăng thu nhập

Thực hiện Đề án “Phát triển vùng sản xuất cây ăn quả, hoa cây cảnh tập trung trên địa bàn tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2020 – 2025”, Trung tâm Khuyến nông Hưng Yên đã xây dựng thành công mô hình trồng hoa cúc vụ hè thu và thu đông giúp nông dân rải vụ thu hoạch và tiêu thụ sản phẩm, nâng cao thu nhập, tạo tiền đề mở rộng diện tích sản xuáthoa cúccắt cành của địa phương.

Mô hình triển khai tại thôn Tạ Hạ, xã Lương Bằng. Thời vụ gieo trồng từ cuối tháng 6 đầu tháng 7/2025. Giống cúc vàng đông được lựa chọn đưa vào sản xuất. Kết quả đạt được rất khả quan, các ruộng cúc trong mô hình đều sinh trưởng, phát triển cân đối, đã ra nụ hoặc báo hoa, được thương lái đến ký kết thu mua với giá 20 triệu đồng/sào (360m2).

Bà Nguyễn Thị Thanh (thôn Tạ Hạ) phấn khởi chia sẻ, bà tham gia mô hình trồng 2,1 sào cúc vàng vụ hè thu, hiện vườn cây đang cho nụ đều tăm tắp, dự kiến sẽ cho thu 42 triệu đồng. Bà Thanh khẳng định như vậy bởi vườn cúc bảo toàn được gần nguyên vẹn số cây hoa giống đưa vào trồng đến khi thu hoạch. Mặt khác, bà cũng được thương lái đến cam kết bao tiêu toàn bộ ruộng hoa với giá 20 triệu đồng/sào.

Bà Thanh cho biết năm nào bà cũng trồng 15 – 20 sào hoa cúc vụ thu đông, do diện tích gieo trồng lớn, sản lượng hoa nhiều, thu hoạch chủ yếu vào những ngày cận Tết Nguyên Đán, phải thuê mượn thêm nhiều lao động thời vụ nên hiệu quả giảm đáng kể. Nay được cơ quan khuyến nông của tỉnh chuyển giao kỹ thuật rải vụ trồng cây hoa cúc, bà Thanh cho biết tăng được thu nhập 12 – 15 triệu đồng/ha nhờ giảm công lao động thuê mượn, giảm áp lực thời vụ sản xuất và tiêu thụ hoa, tạo điều kiện mở rộng diện tíchtrồng hoa cúc.

Tương tự, bà Phan Thị Lan trồng hơn 2 sào hoa cúc trong mô hình cũng dự kiến thu được trên 40 triệu đồng. Theo bà Lan, khó nhất trong sản xuất hoa cúc vụ hè thu là vào đầu vụ hay có mưa bão, nắng gắt, ngày dài, nhiệt độ không khí cao khiến ruộng dễ bị ngập úng hoặc độ ẩm đất quá cao. Điều này khiến cây cúc phát triển không đồng đều, nhiều lá và mầm nhánh, sớm ra hoa, cành hoa ngắn và gầy, bị nhiễm nhiều sâu bệnh, nhất là cháy lá và bệnh héo xanh do vi khuẩn (hiện chưa có thuốc đặc trị).

Vì vậy trước đây các hộ ở Tạ Hạ sợ bị thua lỗ, không dám mạo hiểm rải vụ trồng hoa cúc do đầu tư cho sản xuất hoa cúc cần nguồn vốn khá lớn (trên 100 triệu đồng/ha/vụ). Tuy nhiên từ đầu năm 2025 đến nay, được Trung tâm Khuyến nông Hưng Yên tập huấn kỹ thuật, xây dựng mô hình rải vụ trồng hoa cúc, nhà nông trên địa bàn đã nắm vững được cách khắc phục các khó khăn, bất lợi.

Bà Trần Thị Huệ (cán bộ chỉ đạo mô hình) cho biết, để trồng hoa cúc cắt cành trong vụ hè thu và thu đông đạt hiệu quả cao, nhà nông cần chọn đất thịt nhẹ, thoát nước tốt và lên luống cao 35 – 40cm, rộng 1,1 – 1,2m, rãnh luống rộng 30cm. Trước đó phải cày phơi ải ruộng để giảm thiểu các nấm bệnh gây hại cây hoa cúc sau trồng.

Bón phân cho 1 sào (360m2) hoa cúc gồm 300kg phân gà Nhật Bản (nhập ngoại), 10 – 15kg vôi bột, 150kg NPK 13-13-13+TE. Trong đó vôi bột bón kết hợp với làm đất gieo trồng, phân gà trộn đều với lớp đất mặt luống khi xuống giống, NPK bón sau xuống giống chừng 20 – 25 ngày.

Mật độ trồng 15.000 cây/sào (cây cách cây 15cm). Sau trồng tưới đẫm nước bằng ô doa rồi làm vòm lưới đen cắt nắng để cây giống tăng tỷ lệ sống, nhanh bén rễ hồi xanh, sinh trưởng phát triển thuận lợi. Sau đó khoảng 12 ngày cần dỡ bỏ lưới đen che luống. Cây cúc trồng được 35 – 40 ngày tiến hành chăng lưới (chuyên dùng) để chống đổ cho cây trên luống. Cây cúc trồng được 60 ngày sẽ ra nhánh và nụ hoa, phải ngắt bỏ hết các mầm nhánh trên thân cây, chỉ để lại chăm sóc 1 thân chính và 1 nụ hoa đỉnh ngọn cho thu hoạch.

Chú ý sẵn sàng khung vòm nilon trắng che luống cúc kịp thời khi trời sắp mưa để phòng nước mưa có acid gây cháy lá. Phải chọn trồng các giống cúc phù hợp với vụ thu đông, có khả năng chống chịu tốt thời tiết nắng nóng.

Về sâu bệnh, với cây cúc trồngvụ hè thuvà vụ thu đông sớm, bệnh héo xanh do vi khuẩn làm chết cây là đối tượng nguy hiểm nhất, chưa có thuốc đặc hiệu, nhà nông phải thực hiện nghiêm ngặt quy trình quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) như cày phơi ải đất tới khô kiệt hoặc ngâm ruộng trong nước vôi 2 – 3 ngày; không trồng cúc 2 vụ kế tiếp cùng chân đất; gieo trồng mật độ hợp lý; không dùng phân chuồng hoặc nước phân chuồng tươi bón cho cây hoa cúc; tăng cường bón phân hữu cơ hoặc hữu cơ vi sinh; chăm bón kịp thời giúp cây hoa phát triển khoẻ, cân đối, tăng khả năng chống chịu; cắt tỉa kịp thời, đúng kỹ thuật; dọn sạch tàn dư thực vật ngay sau kết thúc thu hoạch…

Tạ Hạ là thôn trồng hoa cúc trọng điểm của tỉnh Hưng Yên, mỗi năm nhà nông ở đây sản xuất và cung ra thị trường gần 4.000.000 cành hoa cúc các loại, giá trị đạt 550 – 600 triệu đồng/ha canh tác/vụ. Tuy nhiên, phong trào trồng hoa cúc ở đây đang có chiều hướng suy giảm vì các hộ sản xuất hoa theo mô hình cánh đồng lớn khó thuê lao động thời vụ do người dân trong khu vực đều dễ tìm việc làm trong các khu công nghiệp trên địa bàn, trong khi mùa vụ sản xuất hoa cúc tập trung chủ yếu vào vụ thu đông.

Việc xây dựng thành công mô hình rải vụ trồng hoa cúc của Trung tâm Khuyến nông Hưng Yên mang lại rất nhiều lợi ích cho nông dân, đặc biệt giúp địa phương duy trì vùng truyền thống trồng hoa cúc cắt cành, tạo điều kiện mở rộng diện tích sản xuất hoa”, ông Nguyễn Văn Sóng, Trưởng thôn Tạ Hạ (xã Lương Bằng) nhận xét.