Quyết tâm đưa chương trình OCOP và du lịch nông thôn chuyển từ lượng sang chất

OCOP – động lực thúc đẩy kinh tế nông thôn đa giá trị

Sau hơn 7 năm triển khai Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) và hơn 3 năm thực hiện Chương trình phát triển du lịch nông thôn, kinh tế nông thôn Việt Nam đã có những chuyển biến rõ nét.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đến tháng 9/2025, cả nước có hơn 17.400 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, tăng hơn 8.400 sản phẩm so với năm 2022, vượt 1,6 lần so với chỉ tiêu Chính phủ giao. Hơn 9.300 chủ thể OCOP từ hợp tác xã, doanh nghiệp nhỏ đến hộ sản xuất đã khẳng định thương hiệu, cải thiện thu nhập và tạo việc làm cho hàng vạn lao động nông thôn.

Không chỉ dừng ở sản phẩm, OCOP còn lan tỏa thành phong trào đổi mới tư duy sản xuất, đưa người dân từ “làm nông” sang “làm kinh tế nông thôn”, khai thác đa giá trị của nông nghiệp – văn hóa – du lịch – sinh thái. Hơn 600 mô hình du lịch nông nghiệp, nông thôn đang hoạt động, góp phần tạo sinh kế, bảo tồn văn hóa và làm giàu cảnh quan vùng quê.

Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng đánh giá: “Thực tế cho thấy, cứ sản phẩm nào đạt chứng nhận OCOP thì sản phẩm đó bán dễ hơn, giá cao hơn, đó là giá trị thực tế của chương trình. OCOP đã giúp nông dân khởi nghiệp, hợp tác xã chuyển mình và lan tỏa tinh thần sáng tạo ở nông thôn”.

Các sản phẩm đạt chuẩn OCOP 5 sao hiện được lựa chọn làm quà tặng trong các hội nghị, sự kiện quốc gia, góp phần nâng cao hình ảnh thương hiệu Việt. Nhiều địa phương như Bắc Giang, Thái Nguyên, Đồng Tháp, Lâm Đồng… đã hình thành chuỗi liên kết nông nghiệp – OCOP – du lịch – văn hóa, tạo giá trị tổng hợp và phát triển bền vững.

Bên cạnh những thành công, Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng cũng chỉ rõ: “Một số nơi vẫn chạy theo thành tích, có sản phẩm OCOP nhưng chưa được người tiêu dùng tin tưởng; nhiều chủ thể vẫn dừng ở tấm giấy chứng nhận mà chưa phát triển được thương hiệu, giá trị gia tăng”.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, chất lượng sản phẩm giữa các vùng còn chênh lệch; liên kết vùng nguyên liệu và chuỗi tiêu thụ chưa bền vững; công tác xúc tiến thương mại, thương hiệu và quản lý sau công nhận còn hạn chế.

Bước vào giai đoạn 2026–2030,mục tiêu là chuyển từ “lượng sang chất”, từ quy mô sang giá trị thực. Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng yêu cầu toàn ngành đổi mới mạnh mẽ cách tiếp cận, gắn OCOP với chuyển đổi số, phát triển xanh, giảm phát thải và thích ứng biến đổi khí hậu.

Theo đó Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tập trung hoàn thiện cơ chế, chính sách thống nhất, thông thoáng hơn về đất đai, tín dụng, đầu tư cho OCOP và du lịch nông thôn; trình Chính phủ ban hành Nghị định riêng về phát triển sản phẩm OCOP.

Đồng thời giao cho các ban, ngành chuyên môn xây dựng nền tảng dữ liệu số quốc gia về OCOP, cho phép truy xuất nguồn gốc, quảng bá sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử và hệ thống siêu thị trong, ngoài nước.

Cùng với đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ phối hợp với các Bộ, ngành liên quan, các trường Đại học đào tạo, bồi dưỡng chủ thể OCOP, nhất là phụ nữ, người dân tộc thiểu số, khuyến khích đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ trong chế biến, bảo quản, bao bì thân thiện môi trường

Đẩy mạnh xúc tiến thương mại và quảng bá quốc tế, kết hợp với du lịch, lễ hội, văn hóa địa phương để tạo không gian quảng bá mở, đưa OCOP trở thành thương hiệu quốc gia.

Song song, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng sẽ định hướng phát triển du lịch nông thôn thành một ngành kinh tế bền vững, gắn với cảnh quan, nông sản và bản sắc vùng miền. Mô hình du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái – làng nghề sẽ được ưu tiên nhân rộng, gắn OCOP với trải nghiệm thực tế, tạo chuỗi giá trị du lịch – tiêu dùng – sản xuất tại chỗ.

Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng khẳng định, trong giai đoạn tới, OCOP và du lịch nông thôn sẽ là hai trụ cột quan trọng trong phát triển kinh tế nông thôn đa giá trị. Cả hai chương trình đều gắn chặt với mục tiêu nâng cao thu nhập, tạo việc làm, bảo tồn văn hóa và xây dựng nông thôn mới văn minh, đáng sống.

Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh: “Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ đồng hành cùng các địa phương, hợp tác xã, doanh nghiệp để thúc đẩy chương trình OCOP và du lịch nông thôn đi vào chiều sâu, chất lượng và bền vững. Chỉ khi người dân nông thôn thực sự hạnh phúc, tự hào về nơi mình sinh ra, chương trình mới thành công.”

Hội nghị không chỉ là dịp tổng kết giai đoạn 2021–2025 mà còn mở ra tầm nhìn mới cho giai đoạn 2026–2030– thời kỳ đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, và phát triển xanh trong nông nghiệp, góp phần hiện thực hóa mục tiêu “xây dựng nông thôn văn minh, an toàn, mỹ lệ, nơi đáng sống cho người dân Việt Nam.”

Tại Hội nghị, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đã trao chứng nhận sản phẩm OCOP cấp Quốc gia năm 2025 cho 75 sản phẩm của các chủ thể trong toàn quốc.

SỐ LIỆU NỔI BẬT VỀ CHƯƠNG TRÌNH OCOP VÀ DU LỊCH NÔNG THÔN (Tính đến tháng 9/2025)

SẢN PHẨM OCOP:
*17.316 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên (tăng 8.404 sản phẩm so với năm 2022)
* 126 sản phẩm đạt chuẩn 5 sao cấp quốc gia
* 78,3% là nhóm thực phẩm, 9,1% thủ công mỹ nghệ, 8,3% đồ uống

CHỦ THỂ THAM GIA:
* 9.345 chủ thể OCOP, trong đó:
+ 3.075 hợp tác xã (32,9%)
+ 2.411 doanh nghiệp nhỏ (25,8%)
+ 3.095 hộ sản xuất, tổ hợp tác (33,1%)
* 40% chủ thể là phụ nữ, gần 20% là người dân tộc thiểu số

TÁC ĐỘNG KINH TẾ:
* Doanh thu trung bình tăng 17,6%/năm sau khi đạt chứng nhận OCOP
* 55,6% sản phẩm tăng giá bán trung bình 12,2%
* 22.000 lao động mới được tạo việc làm nhờ chương trình

DU LỊCH NÔNG THÔN:
* Hơn 600 mô hình du lịch nông nghiệp – nông thôn
* 400 điểm du lịch được công nhận, 200 sản phẩm du lịch OCOP đạt chuẩn 3 sao trở lên
* Thu nhập người dân tăng 25 – 40% tại các mô hình du lịch tiêu biểu
* 674 điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP trên toàn quốc

Nguồn tin: danviet.vn (Bùi Đông st)