Phát huy kết quả năm 2024 tiếp tục nâng cao chất lượng trong đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP năm 2025

Nhận xét chung: Nhờ sự quan tâm của cấp ủy chính quyền các cấp, sự vào cuộc cả hệ thống chính trị. Đặc biệt sự đồng lòng hưởng ứng người dân và sự cố giắng của các chủ thể, cộng với các chính sách đã ban hành đã thúc đẩy hỗ trợ phát triển sản phẩm OCOP. Qua đó, đã khơi dậy được tiềm năng, thế mạnh của các địa phương về sản phẩm đặc sản đặc trương, sản phẩm của HTX, làng nghề… từng bước chuyển đổi sản xuất quy mô nhỏ sang sản xuất theo hướng liên kết chuỗi giá trị khép kín, gắn với vai trò của các hợp tác xã, doanh nghiệp, chương trình góp phần tạo thêm việc làm tăng thu nhập, thúc đẩy hướng đi về phát triển sinh kế ở những vùng đặc biệt khó khăn và các nhóm yếu thế như: đồng bào dân tộc thiểu số, phụ nữ người dân tộc thiểu số khu vực khó khăn, miền núi…
Bên cạnh đó, việc phân cấp cho cấp huyện đánh giá phân hạng 03 sao tăng tính chủ động cho cơ sở trong việc phát huy tiềm năng lợi thế của từng địa phương, chủ động liên kết chuổi giá trị, giám sát tốt nguồn nguyên liệu đầu vào, sữ dụng lao động, văn hóa, giảm bớt áp lực cho chủ thể, đồng thời giúp các chủ thể tiết kiệm được chi phí đi lại…
Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế vướng mắc như: Hạn chế lớn nhất hiện nay là khâu tổ chức sản xuất còn nhỏ lẻ, phân tán, gây khó khăn cho việc đầu tư cơ sở hạ tầng, kiểm soát chất lượng, tiêu thụ sản phẩm, tổ chức liên kết chế biến và xây dựng các chuỗi giá trị, thành phần hội đồng cấp huyện phải có sự tham gia cứng của thành phần cấp tỉnh, thiếu sự so sánh sản phẩm cùng loại trên địa bàn toàn tỉnh, những sản phẩm đạt tiềm năng 04, 05 sao phải tham gia lần 2, lần 3 ở cấp tỉnh và Trung ương nên gây nên phiền hà cho chủ thể nhất là thủ tục hành chính tạo nên tâm lý tự bằng lòng với hạng 03 sao của mình làm ảnh hưởng đến tiêu thụ và phong trào chung của cả tỉnh…trong đánh giá phân hạng còn một số địa phương có tư tưởng tư duy nhiệm kỳ, tư duy thành tích để đạt tiêu chí NTM nâng cao, một số chủ thể phân một dòng sản phẩm thành nhiều sản phẩm để lấy tiền thưởng…
Một số vấn đề cần quan tâm trong công tác đánh giá phân hạng năm 2025
Thứ nhất, Tăng cường tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức về việc thực hiện chương trình OCOP là góp phần phát triển kinh tế nông thôn theo hướng tổ chức sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị phát huy tiềm năng lợi thế của mỗi địa phương, phát triển các sản phẩm đặc trưng, đặc sản, nhằm thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động nông thôn, tổ chức lại sản xuất, cơ cấu lại sản xuất ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển xanh bền vững, khuyến khích các thành phần kinh tế phát triển. thúc đẩy khởi nghiệp, sáng tạo, giải quyết, giảm nghèo, giải quyết việc làm, an sinh xã hội, môi trường, phát huy tri thức quản trị, các giá trị văn hóa truyền thống, sự tham gia giám sát của cộng đồng.
Thứ hai, Tuân thủ các tiêu chí được quy định tại phần II Quyết định số 148/QĐ-TTg ngày 24/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ, đảm bảo đúng quy trình, quy định, công khai, minh bạch, dân chủ, khách quan, công bằng, kịp thời, lấy chất lượng làm thước đo, đảm bảo 06 chu trình của phát triển sản phẩm không chạy theo số lượng
Chú trọng kiểm tra các tài liệu minh chứng tại phần III Quyết định số 148/QĐ-TTg ngày 24/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ, đánh giá kết quả dựa trên quá trình triển khai sản xuất, kinh doanh của chủ thể theo phương án sản xuất kinh doanh khi đăng ký khi tham gia chương trình trong đó cần nắm rõ vùng nguyên liệu, công nghệ sản xuất, sơ chế, chế biến, đóng gói sản phẩm, sự thay đổi về chất lượng sản phẩm, tiêu chuẩn chất lượng, bao bì, nhãn mác; thị trường; kết quả sản xuất kinh doanh…tránh tình trạng sản xuất nơi khác đăng ký đánh giá phân hạng ở địa phương mình, phải đảm bảo phương châm “nguyên liệu địa phương, lao động địa phương, văn hóa địa phương”…
Thứ ba,Phát huy vai trò Tổ tư vấn giúp việc cho Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm có quy chế làm việc phân công nhiệm vụ sát đúng cho các thành viên chuyên ngành ví dụ: An toàn thực phẩm, Liên kết sản xuât, quy mô sản xuất, loại hình chủ thể, hình thức tổ chức sản xuất, bảo vệ Môi trường, kết quả sản xuất giao cho cơ quan thường trực (Phòng nông nghiệp và Môi trường/Chi cục Kinh tế Hợp tác và PTNT/Chi cục QLCLNLTS); Chế biến xúc tiến thương mại Công thương; Phân tích chất lượng, Công bố chất lượng, Bao bì Sở Khoa học Công nghệ; Sở Y tế; Câu chuyện sản phẩm Sở Văn hóa và Du Lịch…
Thứ tư, Chú trọng công tác chuẩn bị: Hội trường: Bố trí đủ chổ ngồi, biển tên, nước uống, sắp xếp tài liệu, trưng bày sản phẩm mẫu, máy chiếu… Thành phần tham gia: một số huyện thiếu, tổ tư vấn/tổ giúp việc; Công tác tổ chức: Cần có khai mạc, công bố quyết định thành lập hội đồng, thông qua chương trình làm việc, thứ tự các sản phẩm, công tác tuyên truyền, thăm quan gian hàng, bế mạc, Về nội dung các chủ thể trình bày đánh giá sản phẩm các chủ thể, hội đồng tiết kiện thời gian, làm việc khoa học đề nghị các địa phương có điều kiện nên làm xây dựng videoclip cho các sản phẩm trong đó lưu ý phải có đầy đủ các yêu cầu bắt buộc, tài liệu minh chứng, thể hiện toàn bộ câu chuyện sản phẩm bằng tư liêu hóa hình ảnh.
Thứ năm, Tổ chức đánh giá phân hạng kịp thời, linh động, hiệu quả đảm bảo đúng quy trình, cải cách thủ tục hành chính (nếu cần làm văn bản xin ý kiến các thành viên) nhằm giúp các chủ thể tiêu thụ sản phẩm.