Linh động mô hình sản xuất hiệu quả để nâng cao cuộc sống

Đồng Tháp có thế mạnh về nông nghiệp và thủy sản. Riêng đối với khu vực phía đông, ven biển của tỉnh được xem là vùng đất giàu tiềm năng nhưng thường xuyên đối mặt với nhiều thách thức trong phát triển sản xuất, đặc biệt là trước tình trạngbiến đổi khí hậungày càng gia tăng.

Hơn nữa, những năm gần đây, hạn mặn kéo dài, nguồn nước ngọt thiếu hụt khiến nhiều diện tích đất nông nghiệp bị nhiễm mặn làm cho cây trồng không thể phát triển bình thường. Bên cạnh đó, giá cả thị trường bấp bênh, chi phí đầu vào tăng cao, đầu ra không ổn định, nhất làcây thanh long– loại cây mà trước đây đã giúp nhiều hộ dân trên địa bàn này thoát nghèo, có cuộc sống ổn định và vươn lên làm giàu.

Đứng bên khu vườn nhà mình, ông Phạm Hà Nam ở xã Mỹ Tịnh An chia sẻ, trước đây vùng đất nơi đây chỉ trồng lúa, cuộc sống người dân gặp không ít khó khăn. Sau đó, một số hộ dân đã mạnh dạn chuyển đổi từ đất lúa sang trồng thanh long. Với cây thanh long, thời gian sinh trưởng ngắn, bán giá cao, lợi nhuận khá nên người dân dần chuyển đổi theo. Từ đó, rất nhiều người đã thoát nghèo, vươn lên làm giàu và có cuộc sống ấm no.

Theo ông Nam, nhờ canh tác gần 7.000 m2 thanh long nên gia đình ông có cuộc sống khấm khá hơn, mua được xe, cất được nhà. Tuy vậy, mấy năm gần đây diện tích thanh long ngày một lớn, sản lượng nhiều nên giá bán luôn dao động ở mức thấp, trong khi giá vật tư nông nghiệp ở mức cao. Hơn nữa, việc đầu ra trái thanh long còn hạn chế là do một phần trong liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm còn yếu và thiếu.

Tại xã Lương Hòa Lạc, ông Trần Vĩnh Thành cho biết, khoảng 5-6 năm trước, thương lái đến tận vườn thu mua thanh long ruột đỏ loại 1 với giá khoảng 40 nghìn đồng/kg, loại 2 từ khoảng 35 nghìn đồng/kg. Thời điểm đó, người trồng thanh long chỉ cần bán 10 tấn là đã có lãi trên 200 triệu đồng.

Còn hiện nay, ông Võ Thế Bách ở xã Tân Thuận Bình thì cho hay giá bán có tăng khá hơn so với vài tháng trước. Thời điểm đó, thanh long ruột đỏ loại 1 có giá khoảng hơn 10 nghìn đồng/kg, loại 2 từ 6-8 nghìn đồng/kg, loại 3 chỉ vài nghìn đồng/kg. Giá thanh long thấp do chất lượng trái trong mùa mưa không cao, thị trường xuất khẩu chậm, chủ yếu tiêu thụ nội địa. Với mức giá như thế, nhà vườn chỉ huề vốn hoặc bị thua lỗ.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, Đồng Tháp hiện có khoảng 10 nghìn hec-ta thanh long chuyên canh, tập trung nhiều ở các địa phương phía đông thuộc tỉnh Tiền Giang cũ. Kể từ sau đại dịch Covid-19, nhiều nhà vườn đầu tư trồng thanh long đều trăn trở với điệp khúc “trúng mùa thì rớt giá, rớt giá thì trúng mùa” cứ lặp đi lặp lại.

Nên thời gian gần đây, nhiều nông dân trồng thanh long, kể cả trồng lúa ở khu vực phía đông, ven biển Đồng Tháp đã mạnh dạn chuyển sang cây trồng khác cho phù hợp hơn, nhất là trồng dừa chuyên canh. Bởi theo họ, dừa là cây trồng có giá trị kinh tế cao, chịu được hạn mặn, thích hợp thổ nhưỡng, cho nguồn nông sản hàng hóa lớn, ổn định cuộc sống.

Với cây dừa, ngoài thu hoạch dừa trái, người dân còn tận dụng thêm các phụ phẩm từ vườn dừa như: lá dừa, vỏ dừa… làm chất đốt hoặc chế biến thành nguồn phân hữu cơ bón cho cây trồng, tăng thêm thu nhập. Hơn nữa, nhiều nông dân còn nhạy bén kết hợp trồng dừa trong các mô hình sản xuất thích hợp đã tạo dựng kinh tế ổn định.

Ngoài ra, người dân vùng này còn chọn phát triển những loại cây trồng chủ lực khác và xây dựng mô hình sản xuất phù hợp, ứng dụng khoa học công nghệ thâm canh nhằm tăng năng suất, sản lượng, chất lượng nông sản hàng hóa.

Điển hình trong số ấy là ông Nguyễn Phi Quân ở xã Gò Công Đông đã mạnh dạn thay đổi toàn bộ quy trình sản xuất dưa hấu theo hướng hữu cơ, an toàn vệ sinh thực phẩm, thích ứng với biến đổi khí hậu nơi vùng đất cát ven biển Đồng Tháp.

Theo ông Quân, nhờ cách làm bài bản, năng suất dưa hấu đạt khoảng 35 tấn/ha/vụ. Với giá bán dao động từ 8-12 nghìn đồng/kg tùy loại, mỗi vụ ông có thể thu về lợi nhuận trên 200 triệu đồng. Nhờ vậy, ông đã tăng số vụ trồng từ 3 lên 4 vụ/năm, thu nhập ngày càng ổn định.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Tháp, để hướng đến nềnnông nghiệp bền vững, tỉnh đã và đang nâng cao vai trò của các hợp tác xã nông nghiệp, xem đây là hạt nhân trong liên kết sản xuất – tiêu thụ. Tỉnh cũng tập trung hỗ trợ nâng cao năng lực cho các hợp tác xã, tổ hợp tác và khuyến khích mô hình kinh tế hợp tác trong mọi ngành hàng.

Thời gian tới, Đồng Tháp sẽ cơ cấu lại ngành nông nghiệp một cách toàn diện, đảm bảo phát huy tối đa giá trị sản phẩm bằng hàm lượng công nghệ cao và chuỗi sản xuất chế biến tuần hoàn. Trọng tâm là tổ chức lại không gian phát triển của từng vùng sinh thái, gắn kết chặt chẽ với thị trường, công nghiệp chế biến và hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật tương ứng để giúp người dân có cuộc sống ấm no, góp phần vào sự phát triển bền vững của địa phương.