Huyện Nam Đàn đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao bền vững tiến tới xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu

Nam Đàn là huyện bán sơn địa, nằm ở khu vực hạ lưu sông Lam, có tổng diện tích đất tự nhiên là 29.198,91 ha. Sau khi sáp nhập, huyện có 18 xã và 01 thị trấn với 156 xóm, khối. Dân số trên 160.000 người, trong đó có 14.021 người theo đạo Công giáo; thu nhập bình quân đầu người năm 2024 là 67 triệu đồng/người. Đảng bộ huyện có 49 tổ chức cơ sở Đảng, 313 chi bộ trực thuộc Đảng bộ cơ sở với 9.073 đảng viên.

Xây dựng nông thôn mới nâng cao

Đến hết năm 2024, huyện Nam Đàn có 18/18 xã đạt chuẩn nông thôn mới (đạt 100%), có 15/15 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, có 7/18 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, thị trấn Nam Đàn đạt chuẩn văn minh đô thị. Huyện đạt 9/9 tiêu chí theo Bộ tiêu chí huyện nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021-2025. Thu nhập bình quân đầu người năm 2024 đạt 67 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều còn 2,1%. Các hạ tầng kết nối vùng cơ bản đáp ứng hoạt đọng sản xuất và sinh hoạt của người dân. 100% dự án đầu tư xây dựng cơ bản của chương trình đều được thực hiện đúng quy trình, thủ tục.

Tổng vốn huy động từ các nguồn lực thực hiện xây dựng nông thôn mới đến năm 2024 đạt 3.278,78 tỷ đồng (Trong đó: Ngân sách Trung ương: 172,08 tỷ đồng; chiếm 5,3%, Ngân sách tỉnh: 380,35 tỷ đồng; chiếm 11,6%, Ngân sách huyện: 1.295,76 tỷ đồng; chiếm 39,51%, Ngân sách xã: 417,07 tỷ đồng; chiếm 12,7%, Vốn lồng ghép:179,92 tỷ đồng, chiếm 5,5%, Thu hút đầu tư 318,67 tỷ đồng, chiếm 9,7%, Vốn huy động doanh nghiệp: 224,02 tỷ đồng, chiếm 6,8%, Vốn dân đóng góp và huy động khác: 297,91 tỷ đồng; chiếm 9,1%). Vận động nhân dân tự nguyện hiến 42.368 m² đất, tháo dỡ 28.980 m² tường rào và đóng góp hơn 61.250 ngày công để thực hiện.

Từ những nổ lực của toàn đảng, toàn dân, ngày 14/5/2025, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 921/QĐ-TTg về việc công nhận huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2024.

Quyết định công nhận huyện Nam Đàn đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao

Thực hiện đề án xây dựng huyện nông thôn mới kiểu mẫu

Thực hiện Quyết định số 17/QĐ-TTg, ngày 04/01/2019 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án thí điểm “Xây dựng huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An trở thành huyện nông thôn mới kiểu mẫu theo hướng phát triển văn hóa gắn với du lịch, giai đoạn 2018-2025”, các bộ, ban ngành Trung ương, lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các sở ngành cấp tỉnh đã quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Một số cơ chế chính sách đặc thù được ban hành để hỗ trợ Nam Đàn xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu. Cấp ủy, chính quyền, các tổ chức chính trị – xã hội trong hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở đã vào cuộc tích cực, nghiêm túc, đồng bộ.

Triển khai các nội dung của Đề án, huyện đã tập trung chỉ đạo quyết liệt, có trọng tâm trọng điểm, dành nhiều nguồn lực từ ngân sách huyện và huy động nội lực từ nhân dân, các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp hỗ trợ để thực hiện xây dựng các xã nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu trên địa bàn. Từ đó hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội ở các địa phương được đầu tư xây dựng mới, nâng cấp, sửa chữa khá đồng bộ, kinh tế phát triển đúng hướng, văn hóa – y tế – giáo dục có chuyển biến tích cực, an sinh xã hội được đảm bảo, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được củng cố và tăng cường. Tập trung chỉ đạo các xã chỉnh trang khu dân cư, xây dựng xóm, khối ”sáng – xanh – sạch – đẹp”, gắn phát động và tổ chức cuộc thi mô hình tiêu biểu trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, đô thi văn minh hàng năm nên nhìn chung bộ mặt nông thôn đổi mới, môi trường sạch sẽ, khu dân cư thông thoáng, sạch đẹp.

Cơ sở hạ tâng nông thôn phục vụ dân sinh luôn được quan tâm đầu tư sáng – xanh – sạch – đẹp

Thiết chế văn hóa huyện, xã cơ bản đã được xây dựng đồng bộ đạt chuẩn; hoàn thành một số công trình hạ tầng kết nối du lịch, như: Cảnh quan tuyến đường vào Quê Nội, Quê Ngoại Bác Hồ; đường Cầu Đòn – Chùa Viên Quang, đường ngã tư Thị trấn – Khu lăng mộ vua Mai; công trình Hợp tác xã với Bác Hồ tại Kim Liên; nâng cấp, sửa chữa Đài tượng niệm đồng chí Lê Hồng Sơn…

Các di tích lịch sử, văn hoá, cách mạng được quan tâm bảo tồn, trùng tu như hoàn thành quy hoạch bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên, Di tích quốc gia đặc biệt đền thờ và Khu lăng mộ Vua Mai; hoàn thành xây dựng, tu sửa một số hạng mục của Khu di tích Cụ Phan Bội Châu, Khu mộ đồng chí Lê Hồng Sơn; Đền Trung Chính xã Nam Lĩnh, Đền Câu xã Nam Xuân, đền Chỉ Thiện xã Nam Cát, đình Giáp Đông xã Nam Kim, đền Khả Lãm, đình Đức Nậm thị trấn Nam Đàn, đền thờ Nguyễn Đắc Đài xã Kim Liên;… Huyện đang tiến hành trùng tu, tôn tạo Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia đặc biệt đình Hoành Sơn, Di tích đình Nhà Thánh xã Khánh Sơn, Di tích đình Đông Viên xã Trung Phúc Cường.

Phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng được các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị tổ chức sôi nổi. Trong 6 năm qua, trên địa bàn huyện đã thành lập mới thêm 08 Câu lạc bộ dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh tại các xã Nam Thái, Nam Giang, Nam Nghĩa, Nam Lĩnh, Hồng Long, Nam Hưng, Nam Xuân và 01 Câu lạc bộ Hương Sen tại Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Truyền thông huyện, nâng tổng số Câu lạc bộ dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh lên 17/19 xã, thị trấn có Câu lạc bộ.

Trên địa bàn huyện bước đầu đã hình thành được một số mô hình du lịch cộng đồng, trải nghiệm nông thôn như: Mô hình vườn thực nghiệm sinh thái tại Nam Giang; Trang trại hoa gắn du lịch trải nghiệm tại Kim Liên; Mô hình du lịch sinh thái, trải nghiệm tại xã Nam Nghĩa; Mô hình du lịch vườn đồi Thung Pheo xã Nam Anh; Mô hình sinh thái trải nghiệm tại xã Nam Cát, Eo Gió tại xã Nam Giang; Mô hình homestay tại Kim Liên,…

Du khách trải nghiệm và chụp ảnh tại Vườn Hồng ở Nam Anh, Nam Đàn

Từ kết quả thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, các nội dung của Đề án thí điểm “Xây dựng huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An trở thành huyện nông thôn mới kiểu mẫu theo hướng phát triển văn hóa gắn với du lịch” đến nay đã và đang hình thành nên diện mạo mới, sức sống mới trên quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu.

ThS. Hoàng Đình Ngọc