Giữ rừng để phát triển du lịch

Cộng đồng làm du lịch từ rừng

Tổng diện tích rừng và đất lâm nghiệp xã Tà Xùa đang có trên 12.414 ha, trong đó, rừng phòng hộ trên 2.443 ha, rừng đặc dụng trên 7.808 ha, rừng sản xuất trên 2.162 ha. Đây là tài sản vô giá của địa phương, vì vậy cấp ủy, chính quyền xã và lực lượng kiểm lâm luôn coi việc bảo vệ rừng là nhiệm vụ số một, đồng thời gắn với phát triển du lịch sinh thái.

Ông Đỗ Văn Xiêm, Chủ tịch UBND xã Tà Xùa, xác định: Rừng là tài nguyên, là “linh hồn” của Tà Xùa, đóng vai trò then chốt trong việc định hình bản sắc du lịch và đảm bảo sinh kế bền vững cho nhân dân. Do đó, xã Tà Xùa luôn quan tâm quản lý bảo vệ, phát triển rừng.

Nhờ những cánh rừng, Tà Xùa ngày nay trở thành điểm đến hấp dẫn với các cung đường trekking, tour trải nghiệm vào rừng nguyên sinh hay hành trình khám phá những đồi chè cổ thụ. Từng tán rừng, gốc chè, triền núi đều được khai thác như một sản phẩm du lịch độc đáo, góp phần định hình thương hiệu Tà Xùa trên bản đồ du lịch Việt Nam.

Anh Mùa A Dê, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Tà Xùa, chia sẻ: Ngày xưa, chúng tôi coi rừng chỉ là nơi lấy củi, dựng chuồng trại. Giờ đây, du khách rất thích vào rừng trải nghiệm, thưởng lãm chè cổ thụ. Nếu rừng còn xanh, khách mới muốn quay lại. Vì vậy, giữ rừng chính là giữ nguồn thu nhập của nhiều gia đình đồng bào Mông ở đây. Nhiều hộ đã chuyển từ sản xuất nương rẫy sang làm homestay, dịch vụ ăn uống, hướng dẫn viên trekking. Thanh niên trong bản trở thành người dẫn đường, giới thiệu cây thuốc rừng, kể chuyện văn hóa Mông gắn với rừng.

Ngoài những người dân bản địa, nhiều người dưới xuôi cũng hướng lên Tà Xùa để làm du lịch. Điển hình anh Nguyễn Việt Sơn ở Hà Nội, chủ Homestay PAPA Garden & House, bản Tà Xùa, đã từng đi nhiều nơi, nhưng khi đặt chân đến Tà Xùa, nhìn biển mây và rừng nguyên sinh, anh biết đây là vùng đất phát triển du lịch bền vững. Điều đặc biệt, Tà Xùa có thiên nhiên hoang sơ, du khách đến homestay để nghỉ dưỡng sẽ được trải nghiệm những cánh rừng già, ngắm chè cổ thụ, hít thở không khí trong lành.

Anh Sơn chia sẻ: Bảo vệ rừng cũng là bảo vệ sinh kế của đồng bào và người làm du lịch. Làm du lịch ở đây, không thể chỉ nghĩ đến lợi nhuận. Mỗi ngày đón khách, chúng tôi nhắc họ giữ gìn vệ sinh, không xả rác, tôn trọng rừng và luôn hạn chế rác thải nhựa. Mong chính quyền và ngành du lịch tăng cường tập huấn, quảng bá, hỗ trợ cộng đồng cùng quản lý và giữ rừng. Nếu mỗi hộ, mỗi homestay đều coi mình là “đại sứ xanh”, Tà Xùa mới phát triển bền vững.

Đồng hành cùng các homestay, chủ cơ sở du lịch, chính quyền xã Tà Xùa đã triển khai nhiều biện pháp, như: Tổ chức tập huấn, tuyên truyền pháp luật, nâng cao nhận thức cộng đồng. Nhân dân được hỗ trợ giống cây, kỹ thuật, chi trả dịch vụ môi trường rừng để phát triển sinh kế bền vững.

Từ chỗ coi rừng là “kho củi”, giờ đây, bà con Tà Xùa xem rừng là “nguồn vốn xanh” phát triển du lịch. Mỗi bước chuyển đổi sinh kế, mỗi homestay dựng lên giữa đại ngàn đều thể hiện cho sự thay đổi tư duy. Thế nhưng, để Tà Xùa thật sự phát triển bền vững, cần cân bằng giữa tốc độ tăng trưởng du lịch với yêu cầu bảo vệ rừng nghiêm ngặt.

Hướng đi bền vững từ “nguồn vốn rừng”

Việc gắn bảo vệ rừng với du lịch mang lại lợi ích kép, rừng vừa phòng hộ, điều hòa khí hậu, vừa tạo nguồn thu bền vững cho cộng đồng. Trước kia, bà con sống dựa vào nương rẫy nên còn tình trạng xâm lấn rừng diễn ra thường xuyên. Những năm gần đây, du lịch phát triển giúp họ nhận ra giữ rừng mới có khách, thu nhập ổn định hơn. Có rừng xanh và những cây chè cổ thụ còn nguyên, mới thu hút du khách tìm đến. Vì vậy, xã Tà Xùa đã thành lập 13 tổ bảo vệ rừng, với 173 thành viên tham gia.

Ông Hoàng Trọng Lưu, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm khu vực XV và khu rừng đặc dụng Tà Xùa, cho biết: Khó khăn hiện nay là áp lực rác thải từ khách du lịch và tình trạng chặt phá nhỏ lẻ. Lực lượng kiểm lâm vừa tuần tra, vừa phối hợp xã tuyên truyền, xử lý kịp thời. Để phát triển bền vững, chúng tôi xác định bảo vệ rừng là gốc, du lịch là ngọn. Thời gian tới, đơn vị phối hợp chính quyền và các hộ làm du lịch xây dựng quy ước bảo vệ rừng, đồng thời, hỗ trợ phát triển sản phẩm OCOP từ rừng như chè, mật ong, thảo dược. Đồng thời, kiến nghị tỉnh có chính sách khuyến khích bà con tham gia dịch vụ du lịch gắn với giữ rừng, bởi khi lợi ích gắn với rừng thì rừng mới được bảo vệ tốt nhất.

Hiện nay, Tà Xùa có 75 cơ sở lưu trú, homestay, trung bình mỗi tháng xã đón khoảng 8.500 lượt khách du lịch; trong đó, khách lưu trú trên 4.600 người, khách đi về trong ngày gần 3.900 người. Nhiều hộ có thu nhập hàng trăm triệu đồng từ homestay, dẫn tour, bán các sản phẩm OCOP.

Xây dựng thương hiệu “du lịch xanh, có trách nhiệm”, xã Tà Xùa sẽ thẩm định chặt chẽ các dự án du lịch, đảm bảo không gây tác động tiêu cực tới rừng. Ông Đỗ Văn Xiêm, Chủ tịch UBND xã Tà Xùa, cho biết thêm: Xã tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức, hỗ trợ phát triển mô hình du lịch sinh thái; gắn trách nhiệm bảo vệ rừng với quyền lợi kinh tế từ du lịch. Lực lượng kiểm lâmtăng cường tuần tra, phối hợp cộng đồng xây dựng quy ước giữ rừng; quản lý nghiêm hoạt động du lịch, xử lý vi phạm…

Phát triển du lịch nhưng không đánh đổi màu xanh của những cánh rừng chính là hướng đi đúng đắn, là chìa khóa để Tà Xùa phát triển bền vững, trở thành hình mẫu cho du lịch sinh thái vùng cao Tây Bắc.

Nguồn tin: baosonla.vn (Đặng Hòa st)