Dù còn nhiều khó khăn, xuất khẩu cá tra năm 2025 vẫn đặt mục tiêu đạt 2 tỉ USD

Trong khuôn khổ Ngày hội Cá tra Đồng Tháp năm 2024, ngày 17/11, Bộ Nông nghiệp và PTNT phối hợp với UBND tỉnh Đồng Tháp tổ chức hội nghị “Tổng kết ngành hàng cá tra năm 2024 và bàn giải pháp triển khai nhiệm vụ năm 2025”.

Theo báo cáo của Cục Thủy sản đưa ra tại hội nghị, sản lượng cá tra năm 2024 ước đạt 1,67 triệu tấn, bằng 99% so cùng kỳ 2023. Tính đến 15/10, kim ngạch xuất khẩu cá tra đạt 1,56 tỉ USD, tăng 8,9% so cùng kỳ năm 2023. Mức độ tăng trưởng này chưa đồng đều do có sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia và dòng sản phẩm cá thịt khác.

Trong năm 2025, Việt Nam đề ra mục tiêu nâng cao giá trị, phấn đấu đạt sản lượng 1,65 triệu tấn, hướng tới kim ngạch xuất khẩu khoảng 2 tỉ USD, dù sản xuất, kinh tế, môi trường đang có nhiều biến động.

Tại hội nghị, nhiều đại biểu nhận định, trong năm 2025 cũng như nhiều năm tiếp theo, ngành cá tra tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức lớn.

Cụ thể, bên cạnh hiện tượng biến đổi khí hậu toàn cầu làm thay đổi lũ về trên sông Mekong, ảnh hưởng tiêu cực đến nguồn nước nuôi trồng thủy sản, trong đó có nuôi cá tra, ngành hàng cá tra còn đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt khi một số quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia đang đẩy mạnh việc nuôi và chế biến thủy sản tương tự.

Ngoài ra, ngành cá tra trong nước còn chịu ảnh hưởng bởi các quy định về giảm phát thải trong nuôi, chế biến, xuất khẩu, trong đó có những đòi hỏi liên quan đến cam kết tại Hội nghị thượng đỉnh COP 26; các rào cản kỹ thuật, thương mại của các nước nhập khẩu…

Trước tình hình trên, để đạt được những mục tiêu đề ra, đòi hỏi nhiều nỗ lực lớn của toàn ngành và nhiều cơ quan chức năng.

Về phía các địa phương, UBND cấp tỉnh cần quản lý chặt chẽ tình trạng sử dụng thuốc, hóa chất không rõ nguồn gốc để không bị vướng hàng rào kỹ thuật của quốc gia nhập khẩu.

Các viện, trường đại học nghiên cứu nâng cao chất lượng con giống để nâng chất lượng sản phẩm đầu ra. Hiệp hội Cá tra chủ động nghiên cứu thị trường tiêu thụ, thói quen ăn uống của người tiêu dùng để hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu định hướng sản phẩm sát thực tế hơn.

Bản thân các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu chủ động cải tiến sản phẩm theo hướng chất lượng, đa dạng, nhất là sản phẩm chế biến sẵn, sản phẩm giá trị gia tăng…từ đó giúp nâng cao giá trị và mở rộng nhu cầu đa dạng của thị trường.

Các doanh nghiệp chế biến thức ăn thủy sản, cần quan tâm hơn việc sản xuất thức ăn hỗn hợp theo chuẩn Halal, hỗ trợ cho hoạt động mở rộng thị trường của doanh nghiệp. Các cơ sở ương dưỡng giống và nuôi thương phẩm, bên cạnh tuân thủ nghiêm các quy định của ngành, cần quan tâm hơn nữa việc nuôi theo chứng nhận Halal bởi thị trường này đang có nhiều tiềm năng.

Để ngành hàng cá tra phát triển trong thời gian tới, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến đề nghị các bộ, ngành, địa phương cần phát triển giống cá tra theo hướng công nghiệp, với quy mô sản xuất lớn, đảm bảo an toàn sinh học.

Có giải pháp kiểm soát chặt chẽ trong quản lý, sử dụng kháng sinh trong nuôi trồng; quản lý chặt chẽ các cơ sở sản xuất giống cá tra, đảm bảo chất lượng nguồn giống; sản xuất, chế biến cá tra phải hướng đến sản xuất xanh, giảm phát thải; nâng cao hiệu quả công tác nghiên cứu khoa học trong nuôi trồng, sản xuất cá tra.

Ngoài ra, hình thành chuối khép kín trong sản xuất – chế biến – tiêu thụ; tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, tận dụng các phụ phẩm nhằm gia tăng giá trị sản phẩm; bên cạnh các thị trường truyền thống cần tìm kiếm và phát triển các thị trường mới tiềm năng, trong đó có thị trường Hồi giáo đáp ứng được yêu cầu chứng nhận Halal.

Huỳnh Xây