Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, từ năm 2022, Việt Nam đã chính thức áp dụngchuẩn nghèo đa chiều, tính đến cả thu nhập và mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản (y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, thông tin). Đây được coi là bước tiệm cận với thông lệ quốc tế, đồng bộ với cách tiếp cận của Ngân hàng Thế giới (WB) và Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP).

Nhờ cách tiếp cận mới này, giai đoạn 2021-2025, Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu quan trọng về công tác giảm nghèo bền vững. Cụ thể như:

Tỷ lệhộ nghèocả nước giảm từ 5,2% vào năm 2021 xuống còn 1,93% vào năm 2024, vượt mục tiêu Quốc hội giao.

Tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm bình quân 4,45%/năm, minh chứng cho tác động lan tỏa ở những vùng khó khăn nhất.

Hơn 1,3 triệu lượt hộ nghèo, cận nghèo được vay vốn tín dụng chính sách, phát triển chăn nuôi, trồng trọt, dịch vụ.

Hơn 90.000 hộ nghèo được hỗ trợ xây, sửa nhà ở, trên 2.500 công trình hạ tầng thiết yếu được đầu tư mới, nâng chất lượng sống cho hàng triệu người dân.

Song hành với công tác giảm nghèo bền vững thời gian qua, các chính sách y tế, đặc biệt là bảo hiểm y tế, đã trở thành “trụ cột an sinh”, giúp hàng triệu hộ nghèo vững tin vượt qua khó khăn, vươn lên thoát nghèo bền vững.

100% hộ nghèo trên cả nước được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí

Thống kê của Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, đến hết năm 2024, 100% hộ nghèo trên cả nước đã được cấp thẻbảo hiểm y tếmiễn phí. Cùng với đó, Nhà nước hỗ trợ 70% mức đóng cho hộ cận nghèo; nhiều địa phương đã huy động thêm nguồn lực từ ngân sách và các nhà hảo tâm để hỗ trợ phần còn lại, giúp người dân được tham gia bảo hiểm y tế với mức hỗ trợ 100%.

Tính chung giai đoạn 2021-2025, hơn 15 triệu lượt người nghèo đã được khám, chữa bệnh bằng thẻ bảo hiểm y tế, góp phần bảo đảm quyền được chăm sóc sức khỏe cho mọi người dân và thực hiện mục tiêu an sinh xã hội bền vững.

Cùng với đó, hơn 11.000 trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia đã tạo điều kiện thuận lợi để người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng ngay tại địa phương.

Nhờ đó, gánh nặng chi phí y tế – nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tái nghèo của người dân -đã được giảm thiểu rõ rệt. Người dân, nhất là hộ nghèo và người yếu thế, yên tâm khám, chữa bệnh, chăm lo sức khỏe để tiếp tục lao động, phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống.

Nhằm tiếp tục phát huy vai trò của chính sách bảo hiểm y tế trong hỗ trợ người nghèo, mới đây, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã ban hành Kế hoạch số 2716/KH-BHXH phát động chương trình “Tặng thẻ bảo hiểm y tế cho người có hoàn cảnh khó khăn, mang Tết ấm đến với người nghèo Xuân Bính Ngọ”.

Chương trình được triển khai trong toàn hệ thống, hướng tới quyên tặng thẻ bảo hiểm y tế cho người nghèo, người yếu thế dịp Tết Nguyên đán, gắn với mục tiêu “bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế toàn dân” mà Đảng, Nhà nước đã đề ra.

Đối tượng được ưu tiên là người cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, học sinh sinh viên, người bị ảnh hưởng bởi thiên tai, bão, lũ, người có hoàn cảnh khó khăn, đặc biệt khó khăn…

Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng đề nghị các đơn vị trực thuộc, Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố tăng cường tuyên truyền, vận động và kết nối với doanh nghiệp, nhà hảo tâm để tham gia chương trình.

Với tinh thần triển khai kịp thời, bảo đảm việc trao tặng thẻ bảo hiểm y tế đúng đối tượng và quy định của pháp luật, ngay sau khi nhận được kinh phí hỗ trợ từ các doanh nghiệp, nhà hảo tâm, Bảo hiểm xã hội các tỉnh tổ chức trao tặng thẻ bảo hiểm y tế cho người có hoàn cảnh khó khăn tại địa bàn và hoàn thành trước ngày 30/11/2025.

Ông Nguyễn Đức Hòa, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam, nhấn mạnh: “Mỗi tấm thẻ bảo hiểm y tế không chỉ là tấm ‘giấy thông hành’ giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế, mà còn là lá chắn bảo vệ họ trước rủi ro bệnh tật, chi phí y tế, là công cụ hữu hiệu trong giảm nghèo bền vững. Bảo hiểm xã hội Việt Nam mong muốn qua chương trình này, tinh thần sẻ chia, tương thân tương ái được lan tỏa rộng rãi trong cộng đồng, góp phần thực hiện mục tiêu an sinh xã hội toàn dân”.

Bảo hiểm y tế không chỉ là chính sách hỗ trợ tài chính, mà còn là trụ cột của hệ thống an sinh xã hội trong chiến lược giảm nghèo đa chiều. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, chính sách này vẫn đối mặt với không ít thách thức, như sự chênh lệch vùng miền, nguồn lực y tế chưa đồng đều, hay việc một số nhóm đối tượng vẫn chưa được bao phủ đầy đủ.

Thông tin từ Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho thấy, đến hết tháng 9/2025, số người tham gia bảo hiểm y tế là 92,34 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ 91,1% dân số cả nước.

Trước thực tế đó, Đảng và Nhà nước tiếp tục khẳng định mục tiêu phát triển hệ thống y tế công bằng, hiệu quả, chất lượng và bền vững, lấy bảo hiểm y tế làm trung tâm. Việc giảm chi tiền túi của người dân và tăng khả năng tiếp cận dịch vụ y tế, đặc biệt với nhóm yếu thế, là định hướng trọng tâm trong thời gian tới.

Một bước tiến quan trọng là Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về việc miễn viện phí cơ bản cho toàn dân, được xem như bước ngoặt trong chính sách y tế nhân văn, tạo “lá chắn an sinh” vững chắc cho người dân, đặc biệt là người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn.

Ngày 17/10/2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã thảo luận dự thảo Nghị quyết về cơ chế, chính sách đột phá trong công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, với nhiều chính sách ưu tiên cho người thu nhập thấp.

Theo dự thảo, từ năm 2027, người thuộc hộ cận nghèo, người từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp xã hội sẽ được thanh toán 100% chi phí khám, chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế. Đồng thời, Chính phủ sẽ thí điểm các gói bảo hiểm bổ sung, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dân.

Chú trọngnhóm đối tượng dễ tổn thương

Cùng với giảm nghèo, Việt Nam luôn đặc biệt chú trọng chính sách an sinh bao phủ toàn bộ nhóm đối tượng dễ bị tổn thương. Hiện cả nước có hơn 2,5 triệu người cao tuổi hưởng lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, gần 1,9 triệu người cao tuổi được hưởng trợ cấp xã hội, 95% người cao tuổi có thẻ bảo hiểm y tế. Hệ thống hơn 544 cơ sở trợ giúp xã hội, trong đó có 73 cơ sở chuyên biệt cho người khuyết tật, nạn nhân bom mìn, chất độc da cam, đang hoạt động hiệu quả.

Nhà nước cũng hỗ trợ 100% mức đóng bảo hiểm y tế cho người nghèo, cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, người có công, trẻ em dưới 6 tuổi, người cao tuổi, góp phần bảo đảm mọi người dân đều được chăm sóc sức khỏe khi cần. Đây cũng chính là một trong những kết quả và chỉ tiêu chủ yếu cần đạt được đến năm 2025 trong Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 nhằm góp phần giải quyết mức độ thiếu hụt dịch vụ về y tế, khi bảo đảm 100% người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo được hỗ trợ tham gia bảo hiểm y tế.

Những thành tựu trong chính sách bảo hiểm y tế thời gian qua đã khẳng định, bảo hiểm y tế không chỉ là chính sách y tế, an sinh xã hội hiệu quả mà còn góp phần quan trọng trong công tác giảm nghèo bền vững, với mục tiêu “không để ai bị bỏ lại phía sau”.