Chanh leo Việt Nam chính thức nhận “giấy thông hành” sang Úc

Sau thời gian dài đàm phán, Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NNPTNT) đã đạt được thỏa thuận với Bộ Nông nghiệp, Thủy sản và Lâm nghiệp Úc về việc áp dụng các biện pháp kiểm dịch thực vật để xuất khẩu chanh leo sang thị trường Úc.

Nỗ lực đàm phán xuất khẩu chanh leo

Mới đây, Cục Bảo vệ thực vật (BVTV) phối hợp với Đại sứ quán Úc tại Việt Nam tổ chức “Lễ công bố xuất khẩu trái chanh leo của Việt Nam sang Úc và trái mận của Úc sang Việt Nam”. Ông Huỳnh Tấn Đạt – Cục trưởng Cục BVTV cho biết, Việt Nam có tiềm năng và lợi thế về trái cây nhiệt đới. Hiện trái cây Việt Nam xuất khẩu đi hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ. Riêng chanh leo là 20 quốc gia, dưới nhiều dạng như quả tươi, đông lạnh, nước ép.

“Diện tích trồng chanh leo ngày càng có xu hướng tăng, với diện tích hơn 12.000ha, tập trung chủ yếu ở miền núi phía Bắc. Hiện chanh leo cũng được nhiều tỉnh Tây Nguyên quan tâm, mở rộng diện tích” – ông Đạt nói.

Những năm gần đây, Việt Nam tập trung nâng cao chất lượng, sản xuất theo chuỗi, đảm bảo truy xuất nguồn gốc chanh leo, trong đó tập trung vào 2 giống chanh leo vàng và tím.

Đối với thị trường Úc, ông Huỳnh Tấn Đạt cho biết, những năm qua, ngành nông nghiệp hai nước đã rất nỗ lực trong việc trao đổi thông tin, đàm phán để Việt Nam đưa được nhiều loại nông sản, trái cây vào Úc, được coi là một trong những thị trường rất khó tính.

“Dù yêu cầu của phía bạn về kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm rất cao nhưng nhiều loại nông sản, trái cây của Việt Nam đã đáp ứng được yêu cầu, chứng tỏ quy trình sản xuất, các giải pháp quản lý sản xuất, thu hoạch, sơ chế, đóng gói của chúng ta được thực hiện nghiêm, kiểm soát tốt dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, tồn dư kim loại nặng nên mới được các thị trường chấp nhận” – ông Đạt nói.

Cũng theo ông Đạt, quá trình đàm phán đưa chanh leo vào Úc không dễ dàng bởi Úc cũng trồng được chanh leo và có nhiều sản phẩm đặc thù, chất lượng. Tuy nhiên, chanh leo Việt Nam với hương vị riêng có nên đáp ứng được thị hiếu của người tiêu dùng Úc.

“Chanh leo là sản phẩm thứ 5 của Việt Nam được cấp phép xuất khẩu sang thị trường Úc, sau xoài, nhãn, vải thiều, thanh long. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ ưu tiên đàm phán để đưa quả bưởi sang Úc, nếu không có gì thay đổi thì đầu năm 2025 sẽ công bố, sau đó có thể là sản phẩm chanh xanh không hạt, bơ, mãng cầu…” – ông Đạt nói.

Ông Andrew Goledzinowski-Đại sứ Australia tại Việt Nam cho biết, quan hệ thương mại nông sản, trong đó có trái cây, giữa hai bên liên tục phát triển thời gian qua. Nhiều loại quả chất lượng của nước này đã xuất hiện ở thị trường nước kia. “Việt Nam và Australia thực sự trở thành những người bạn thân thiết. Những gì có được hôm nay dựa trên sự tin tưởng và nỗ lực cùng nhau” – ông Goledzinowski chia sẻ.

Bên cạnh việc cùng công bố nhập khẩu chanh leo và mận, Đại sứ Australia còn cho biết, quốc gia này đang hỗ trợ Việt Nam thực hiện 200.000ha lúa chất lượng, giảm phát thải trong đề án 1 triệu ha lúa được Chính phủ và Bộ NNPTNT quan tâm.

Nhận xét riêng về chanh leo Việt Nam, Đại sứ Goledzinowski nói loại quả này “rất ngon”. Ông cùng gia đình thường xuyên sử dụng hàng ngày, thậm chí thay bữa sáng. Ngoài công tác xúc tiến, mở cửa thị trường với chanh leo và mận, thời gian tới hai nước tiếp tục hoàn thiện các công đoạn cuối để bưởi Việt Nam, việt quất của Australia sẽ có mặt tại thị trường đối tác.

Điều kiện để chanh leo Việt Nam sang Úc

Ông Nguyễn Quang Hiếu – Phó Cục trưởng Cục BVTV cho biết, từ năm 2016, Cục BVTV đã khởi động quá trình đàm phán để mở cửa thị trường xuất khẩu sang Úc. Trong suốt những năm qua, hai bên đã phối hợp tích cực để xúc tiến quá trình phân tích nguy cơ dịch hại và trao đổi thông tin đi đến thống nhất về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với quả chanh leo nhập khẩu vào Úc. Đến nay, hai bên đã đạt được thỏa thuận và chanh leo được phép nhập khẩu vào Úc cùng với thanh long, vải, nhãn và xoài.

Theo thỏa thuận về chương trình kế hoạch xuất khẩu quả chanh leo của Việt Nam sang Úc (OWP), một số điều kiện nhập khẩu an toàn sinh học (BICON) của Úc đối với quả chanh leo của Việt Nam cần lưu ý như sau: Quả chanh leo bao gồm toàn bộ quả gồm vỏ, thịt quả, hạt, có hoặc không có một phần cuống nhỏ (tối đa 3cm) được sản xuất thương mại tại của Việt Nam được phép xuất khẩu sang Úc với mục đích tiêu dùng. Các vườn trồng chanh leo xuất khẩu sang Úc có thể được đăng ký theo hướng dẫn tại văn bản số 1776/BNN-BVTV.

Các cơ sở đóng gói và cơ sở xử lý phải được phê duyệt và đăng ký theo hướng dẫn số 1776/BNN-BVTV về quy trình đăng ký và quản lý vườn trồng, cơ sở đóng gói nông sản xuất khẩu. Lô hàng chanh leo xuất khẩu sang Úc phải thực hiện tại cơ sở chiếu xạ được phê duyệt, với liều chiếu xạ hấp thụ tối thiểu là 400 Gy.

Thực hiện kiểm tra kiểm dịch thực vật trước khi xuất khẩu theo quy định tại Thông tư số 33/2014/TT-BNNPTNT và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 01-141:2013/BNNPTNT. Nếu phát hiện đối tượng kiểm dịch là ruồi đục quả, rệp sáp, sâu đục vỏ thì tiếp tục xử lý chiếu xạ. Nếu phát hiện đối tượng là bọ trĩ, nhện thì tiến hành loại bỏ lô hàng hoặc xử lý khắc phục và kiểm tra lại.

“Để đảm bảo thực hiện đầy đủ các yêu cầu về kiểm dịch thực vật và an toàn vệ sinh thực phẩm đối với chanh leo xuất sang Úc, Cục BVTV sẽ phối hợp với các cơ quan chuyên môn tại các địa phương phổ biến các quy định về kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm; hướng dẫn thiết lập và cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói chanh leo xuất khẩu…

Cục BVTV mong muốn thông báo rộng rãi các yêu cầu về kiểm dịch đối với quả chanh leo tươi nhập khẩu từ Việt Nam vào Úc tới các đơn vị quản lý liên quan, các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp xuất khẩu chanh leo sang Úc được biết và nhanh chóng triển khai” – ông Hiếu nói.

Cục trưởng Huỳnh Tấn Đạt cũng khuyến cáo các vùng trồng chanh leo trong quá trình sản xuất phải áp dụng quy trình thực hành nông nghiệp tốt (VietGAP), kiểm soát tốt an toàn thực phẩm, kiểm dịch thực vật, giảm thiểu việc sử dụng hóa chất để bảo vệ sức khỏe cây trồng; kiểm soát tốt dư lượng kim loại nặng, vi sinh vật để đáp ứng các quy định về an toàn thực phẩm của thị trường Úc.

Khánh Nguyên