Hiệu quả cao từ an toàn sinh học
Tại thôn Tân Phú, xã Tây Hồ, TPĐà Nẵng, ông Nguyễn Ngọc Phước đang chăn nuôi hơn 300 con lợn theo hướngan toàn sinh học. Chuồng trại của ông được xây dựng tách biệt hoàn toàn với khu sinh hoạt của gia đình và các khu nuôi khác trong cộng đồng. Mỗi ngày, khu vực này được phun khử khuẩn, sát trùng hai lần bằng dung dịch chuyên dụng; mọi người và phương tiện ra vào đều phải qua bước khử khuẩn.

Hệ thống chuồng nuôi được thiết kế khép kín, hạn chế người ra vào để bảo vệ đàn vật nuôi. Ảnh:Lan Anh.
Hệ thống chuồng nuôi được ông Phước thiết kế khép kín, trang bị quạt công nghiệp, máy lạnh, máy sưởi hoạt động đồng bộ, giúp không khí luôn thông thoáng, nhiệt độ ổn định, hạn chế tối đa nguy cơ bùng phát dịch bệnh.
Khi cho ăn, ông Phước luôn mang ủng và đồ bảo hộ để tránh mang mầm bệnh vào chuồng. Các dụng cụ chăn nuôi, máng ăn, nguồn nước và thức ăn đều được kiểm soát nghiêm ngặt, chỉ sử dụng nguồn cung có chứng nhận, tuyệt đối không dùng thức ăn thừa hay chưa nấu chín.
Nhờ cách làm chặt chẽ, khoa học, đàn lợn của ông Phước phát triển ổn định, khỏe mạnh và hoàn toàn không bị ảnh hưởng bởi dịch tả lợn Châu Phi. “Ngay trong thời điểm dịch bệnh hoành hành, tôi vẫn xuất bán hơn 200 con lợn thương phẩm và hiện đang nuôi 300 con lợn thịt và 30 lợn nái để phục vụ thị trường Tết Nguyên đán sắp tới,” ông Phước chia sẻ.
Tại phường Liên Chiểu (TP Đà Nẵng), ông Nguyễn Văn Bích được Trung tâm Khuyến ngư Nông lâm và Kỹ thuật nông nghiệp TP Đà Nẵng hướng dẫn, áp dụng mô hình nuôi gà trên đệm lót sinh học từ năm 2024. Hiện ông đang nuôi 200 con gà thịt và 100 con gà con. Việc sử dụng đệm lót sinh học giúp giảm ô nhiễm, hạn chế mùi hôi, đàn gà khỏe mạnh, ít bệnh, tỷ lệ sống cao và chi phí thuốc men giảm đáng kể. Người chăn nuôi vừa tiết kiệm công chăm sóc, vừa có nguồn gà sạch, an toàn, đồng thời tận dụng phân hữu cơ để bón cho cây trồng.
Để đảm bảo đàn gà luôn an toàn trước dịch bệnh, ông Bích thiết kế chuồng trại thành nhiều phân khu với chức năng riêng, đồng thời thực hiện quy trình chăn nuôi chặt chẽ, tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp phòng ngừa mầm bệnh và tiêm vắc xin định kỳ.
“Trước đây chuồng bẩn, mùi hôi, nuôi cực mà lãi chẳng bao nhiêu. Giờ áp dụng mô hình đệm lót sinh học, gà ít bệnh, lớn nhanh, thịt chắc, bán được giá. Năm rồi tôi xuất bán 3 lứa, thu nhập ổn định, đủ trang trải trong gia đình. Tôi tin cách làm này sẽ bền vững lâu dài,” ông Bích nói.

Mô hình nuôi gà trên đệm lót sinh học của hộ ông Nguyễn Văn Bích giúp giảm ô nhiễm, hạn chế mùi hôi, đàn gà khỏe mạnh. Ảnh:Lan Anh.
Nguy cơ từ chăn nuôi nhỏ lẻ
Theo thống kê, toàn TP Đà Nẵng hiện có hơn 10,3 triệu con gia súc, gia cầm, trong đó đàn lợn chiếm khoảng 403.690 con. Tuy nhiên, quy mô chăn nuôi trang trại chỉ chiếm khoảng 20%, còn lại phần lớn là chăn nuôi nhỏ lẻ tại hộ dân. Chính sự phân tán và thiếu kiểm soát này khiến việc áp dụng quy trình an toàn sinh học gặp nhiều khó khăn.
Qua các đợt điều tra dịch tễ và kiểm tra thực tế tại các ổ dịch tả lợn Châu Phi, cơ quan chuyên môn nhận thấy phần lớn các hộ chăn nuôi nhỏ không thực hiện biện pháp an toàn sinh học cơ bản như hàng rào, hố khử trùng hay dụng cụ chăn nuôi riêng biệt. Điều này tạo điều kiện cho mầm bệnh xâm nhập và phát tán, khiến dịch dễ bùng phát và lan rộng.
Thực tế đó đặt ra yêu cầu cấp bách phải mở rộng mô hình chăn nuôi an toàn sinh học trên toàn địa bàn thành phố. Đây không chỉ là biện pháp phòng ngừa dịch bệnh hiệu quả mà còn là hướng đi tất yếu để phát triển bền vững ngành chăn nuôi, giúp nông hộ ổn định thu nhập, nâng cao giá trị sản phẩm.

Áp dụng mô hình đệm lót sinh học, gà ít bệnh, lớn nhanh, thịt chắc, bán được giá. Ảnh:Lan Anh.
Theo ông Đặng Ngọc Sơn, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y Đà Nẵng, nông hộ cần áp dụng “bốn có” trong chăn nuôi, đó là có hàng rào và lưới che bảo vệ khu nuôi; có dụng cụ riêng; có trang phục bảo hộ lao động; và có hố khử trùng tại cửa chuồng trại”. Chỉ khi các yếu tố này được thực hiện đồng bộ, người chăn nuôi mới có thể chủ động bảo vệ đàn vật nuôi và phát triển sản xuất hiệu quả.
Một tín hiệu tích cực là đã có doanh nghiệp quan tâm đầu tư vào lĩnh vực chăn nuôi hiện đại tại Đà Nẵng. Mới đây, Công ty CP An Cư Đức Phú đề nghị địa phương chấp thuận xây dựng dự án trang trại chăn nuôi lợn nái quy mô 10.000 con, trong đó 5.000 con tại khu Quế Lâm 3 và 5.000 con tại Quế Lâm 4. Mục tiêu là xây dựng nguồn cung lợn giống chất lượng cao cho nông dân địa phương, đồng thời tạo việc làm ổn định cho lao động nông thôn, thúc đẩy sản xuất theo hướng hiện đại và thân thiện với môi trường.
Dự án có tổng vốn đầu tư 470 tỷ đồng, quy mô hơn 50 ha, dự kiến cung cấp ra thị trường 270.000 con lợn giống mỗi năm. Bên cạnh giá trị kinh tế, dự án còn hướng đến xây dựng chuỗi sản xuất khép kín, ứng dụng công nghệ cao, đảm bảo an toàn sinh học, tạo mô hình mẫu cho ngành chăn nuôi Đà Nẵng trong giai đoạn mới.
Tái cơ cấu ngành chăn nuôi
Định hướng phát triển của ngành chăn nuôi Đà Nẵng trong thời gian tới là tái cơ cấu theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ cao và mở rộng các mô hình an toàn sinh học. Thành phố đang khuyến khích người dân nâng cấp quy mô, tập trung chăn nuôi theo trang trại, giảm dần hình thức nhỏ lẻ để hướng tới sản xuất hàng hóa lớn, an toàn và có giá trị cao, nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành.
Để đưa ngành chăn nuôi phát triển theo hướng hiện đại, bền vững, Chi cục Chăn nuôi và Thú y thành phố đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ. Trước hết, việc quy hoạch vùng chăn nuôi tập trung được xem là nền tảng quan trọng.
Thành phố phối hợp với các sở, ngành và chính quyền địa phương triển khai theo phương án nông – lâm – ngư nghiệp ứng dụng công nghệ cao thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050. Trong quá trình thực hiện, các khu chăn nuôi tập trung sẽ tiếp tục được rà soát, điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với điều kiện thực tế từng vùng.

Đà Nẵng định hướng phát triển chăn nuôi theo hướng trang trại, tập trung, thực hiện an toàn sinh học. Ảnh:Lan Anh.
Song song đó, TP Đà Nẵng cũng xây dựng và hoàn thiện cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển chăn nuôi. Dự kiến, Đề án “Phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm trên địa bàn TP Đà Nẵng” sẽ được ban hành, tạo hành lang pháp lý và nguồn lực hỗ trợ người dân, doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này. Công tác xúc tiến đầu tư được đẩy mạnh nhằm thu hút các doanh nghiệp tham gia phát triển chăn nuôi tập trung, hình thành chuỗi sản xuất khép kín từ con giống, thức ăn, giết mổ đến chế biến và tiêu thụ sản phẩm.
Cùng với đó, hoạt động tuyên truyền, tập huấn kỹ thuật được triển khai rộng rãi để nâng cao nhận thức của người chăn nuôi về lợi ích của mô hình an toàn sinh học và kinh tế tuần hoàn. Mỗi trang trại được định hướng trở thành một mắt xích trong chuỗi giá trị bền vững, vừa kiểm soát tốt dịch bệnh, vừa giảm thiểu tác động đến môi trường.
Ngoài ra, công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát môi trường chăn nuôi được tăng cường, nhằm đảm bảo các cơ sở tuân thủ đúng quy định pháp luật về điều kiện chăn nuôi và bảo vệ môi trường. Những trường hợp vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm để giữ vững kỷ cương và hướng đến một nền chăn nuôi minh bạch, an toàn.
“Chăn nuôi an toàn sinh học không chỉ là biện pháp bảo vệ vật nuôi mà còn là hướng đi tất yếu để Đà Nẵng xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, xanh, thích ứng với biến đổi khí hậu”, ông Đặng Ngọc Sơn, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP Đà Nẵng khẳng định.