NGHỆ AN – XÓA HUYỆN “TRẮNG XÃ NÔNG THÔN MỚI”

Nghệ An là tỉnh có địa bàn miền núi rộng với 11 huyện, thị diện tích tự nhiên gần 1,4 triệu ha, chiếm 84% diện tích toàn tỉnh; Dân số hơn 1.067.000 người, chiếm 36,5% dân số toàn tỉnh, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số có 41 vạn người, chiếm 38,4% dân số toàn miền núi;

Có 3 huyện thuộc danh sách các huyện nghèo 30a của cả nước là huyện Kỳ Sơn, Tương Dương và Quế Phong, đây là những huyện biên giới có điều kiện hết sức khó khăn hạ tầng cơ sở yếu kém xuống cấp, đời sống người dân khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, xuất phát điểm trong xây dựng nông thôn mới rất thấp…

Một số hình ảnh về cơ hạ tầng, cơ sở vật chất văn hóa của xã Mường Nọc huyện Quế Phong

Đến năm 2023 Quế Phong là một trong 15 huyện thuộc 12 tỉnh của cả nước còn trắng xã Nông thôn mới và cũng là huyện duy nhất của tỉnh Nghệ An không có xã Nông thôn mới tại thời điểm hiện tại. (Thực ra năm 2019 huyện Quế Phong đã có xã Quế Sơn đạt chuẩn Nông thôn mới, tuy nhiên sau đó thực hiện Nghị Quyết số 831/NQ-UBTVQH14 ngày 17/12/2019 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã tỉnh Nghệ An, xã Quế Sơn bị xóa bỏ do một phần sáp nhập với xã Mường Nọc, một phần sáp nhập vào thị trấn Kim Sơn).

Thực hiện Kế hoạch của tỉnh giao phấn đấu đến năm 2025 Nghệ An không còn huyện trắng về xã Nông thôn mới, Ban chỉ đạo tỉnh rất quyết tâm trong chỉ đạo, hỗ trợ để huyện Quế Phong sớm có xã đạt chuẩn Nông thôn mới trong giai đoạn 2021-2025.

Tuy nhiên với điều kiện khó khăn về điều kiện cơ sở vật chất, địa bàn rộng đòi hỏi đầu tư hạ tầng nhiều (giao thông, điện, trường học…), nguồn lực còn hạn chế… trong khi bộ tiêu chí mới của giai đoạn 2021-2025 bổ sung nhiều chỉ tiêu, tiêu chí với yêu cầu rất cao.

Sau khi rà soát huyện Quế Phong quyết định chọn xã Mường Nọc là đơn vị đăng ký với tỉnh xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới.

Mường Nọc có tổng diện tích tự nhiên 5.076 ha, trong đó đất nông nghiệp là 4.656,97 ha. Xã có 11 xóm, bản, với 1.484 hộ, 6.377 khẩu, có ba dân tộc chủ yếu cùng sinh sống là: Thái, Kinh, Khơ Mú; Ngành nghề chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, đời sống kinh tế của nhân dân tương đối ổn định và có bước phát triển khá toàn diện.

Trong những năm gần đây, nền kinh tế xã Mường Nọc có những chuyển biến rõ rệt, cơ cấu kinh tế của xã chuyển dịch đúng hướng. Cơ sở hạ tầng trong khu dân cư có nhiều đổi mới, hệ thống giao thông, thông tin liên lạc, các cơ sở văn hoá xã hội phục vụ công cộng được cải tạo, nâng cấp tạo điều kiện thuận lợi cho việc sản xuất, giao lưu kinh tế, văn hoá giữa các vùng trong và ngoài xã.

Một số mô hình vườn chuẩn nông thôn mới

Tuy nhiên là xã được sáp nhập lại theo Nghị quyết số 831/NQ-UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào năm 2020, với dân số tương đối đông và phân bố không tập trung. Điều kiện kinh tế của nhân dân phát triển không đồng đều, một số vùng phát triển chậm nên khó khăn trong việc huy động nguồn lực đóng góp của nhân dân để xây dựng các công trình phúc lợi. Nhận thức của một số cán bộ và Nhân dân chưa đầy đủ về chương trình xây dựng NTM, đang còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại coi việc xây dựng Nông thôn mới là nhiệm vụ của Nhà nước. Việc huy động nguồn lực trong xây dựng các cơ sở vật chất – hạ tầng còn khó khăn, các doanh nghiệp, tổ chức, cơ sở sản xuất trong xã với quy mô nhỏ, lẻ số lượng ít.

Với sự hỗ trợ, chỉ đạo của tỉnh từ chính sách hỗ trợ xi măng của tỉnh, ưu tiên nguồn lực của Trung ương (hỗ trợ thêm 25 tỷ để hoàn thành một số hạ tầng thiết yếu đảm bảo đạt bộ tiêu chí).

Toàn cảnh của hội đồng thẩm định tỉnh

Huyện cũng ưu tiên thêm nguồn lực, tuyên truyền vận động địa phương có cách làm sáng tạo phù hợp, xác định những tiêu chí nào thực hiện được những tiêu chí nào khó khăn; Những nội dung nào thuộc trách nhiệm cấp xã, cấp huyện, cấp tỉnh; Tiêu chí nào cấp thôn bản, người dân thực hiện được.

Bắt tay xây dựng nông thôn mới bắt đầu từ cấp thôn, bản theo bộ tiêu chí của tỉnh kết quả đến cuối năm 2023 toàn bộ 100% số bản của xã đã đạt bản Nông thôn mới theo bộ tiêu chí Bản nông thôn mới của tỉnh, tiếp tục rà soát đánh giá các tiêu chí cấp xã và đến nay xã Mường Nọc đã đạt 19/19 tiêu chí và được UBND tỉnh Quyết định công nhận xã Nông thôn mới là xã đầu tiên của huyện Quế Phong góp phần xóa huyện trắng xã Nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Đạt chuẩn Nông thôn mới đã khó việc duy trì nâng cao chất lượng các tiêu chí càng khó hơn đặc biệt với một xã của huyện 30a lại càng khó khăn hơn.

Mong rằng trong thời gian tới Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Mường Nọc tiếp tục phát huy thành quả đã đạt được đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức của các tổ chức, đoàn thể, phát huy vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng Nông thôn mới, để người dân xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỉ lại vào nhà nước, chủ động vươn lên.

Cần tập trung ưu tiên phát triển sản xuất, tạo sinh kế nâng cao thu nhập cho người dân, xây dựng các mô hình liên kết sản xuất phù hợp với điều kiện của địa phương, nhân rộng một số mô hình có hiệu quả giúp người dân tiếp cận với khoa học kỹ thuật trong sản xuất, trồng trọt và chăn nuôi…

Xã Mường Nọc đạt chuẩn Nông thôn mới là một điểm sáng trong phong trào xây dựng Nông thôn mới tại huyện miền núi Quế Phong góp phần vào thành tích chung của tỉnh trong xóa huyện trắng xã Nông thôn mới trước kế hoạch hơn 1 năm./.

Nguyễn Văn Hằng

Phó Chánh văn phòng Điều phối Nông thôn mới tỉnh.