JICA tiếp tục triển khai mô hình trồng tỏi trắng Nhật Bản ở xã Na Ngoi (Nghệ An)

Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) vừa phối hợp với Hợp tác xã Farmers’ Co-op (Nhật Bản) tổ chức lễ bàn giao thiết bị nông nghiệp và chuyển giao kỹ thuật trồng tỏi chất lượng cao cho người dân xã Na Ngoi (Nghệ An).

Buổi lễ triển khai trồng tỏi và cung cấp thiết bị có sự tham dự của đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An, Trung tâm Khuyến nông tỉnh, lãnh đạo xã cùng gần 30 hộ dân hưởng lợi.

Đây là bước cụ thể trong Dự án “Phát triển chuỗi giá trị tỏi Sanuki tại Nghệ An”, giai đoạn 2023-2026, thuộc chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa của Chính phủ Nhật Bản hướng tới mục tiêu phát triển bền vững (SDGs).

Tại buổi lễ, JICA và Farmers’ Co-op đã bàn giao cho xã Na Ngoi hệ thống tưới tiêu, máy cày, thiết bị bảo quản giống và nhiều dụng cụ sản xuất hiện đại, giúp người dân tiếp cận quy trình canh tác tiên tiến.

Theo đại diện JICA, việc chuyển giao đồng bộ cả thiết bị lẫn kỹ thuật sẽ giúp bảo đảm nguồn nước tưới, cải thiện khâu làm đất và kéo dài thời gian bảo quản giống, từ đó, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm – vốn là điểm yếu trong sản xuất nông nghiệp vùng cao. Không chỉ cung cấp công nghệ, dự án còn đưa các chuyên gia nông nghiệp Nhật Bản đến trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật cho bà con, kết hợp đào tạo “cầm tay chỉ việc” để đảm bảo mô hình được vận hành hiệu quả và bền vững.

Ông Tạ Quang Sáng – Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Nghệ An cho biết: Điểm đặc biệt của mô hình này là giống tỏi Sanuki (hay còn gọi là tỏi trắng Nhật Bản) được chọn đưa vào trồng tại Nghệ An. Đây là giống tỏi nổi tiếng của vùng Kagawa (Nhật Bản), có củ to, tép đều, hương thơm nhẹ, vị cay dịu và giàu dưỡng chất, đặc biệt là hàm lượng allicin cao – chất có tác dụng kháng khuẩn, tăng cường miễn dịch và giảm cholesterol. Tỏi Sanuki cũng được đánh giá cao trong công nghiệp dược phẩm và chế biến thực phẩm cao cấp.

Nhờ giá trị dinh dưỡng vượt trội, tỏi trắng Nhật Bản có giá bán gấp 3-5 lần so với tỏi thông thường, được các thị trường khó tính như Nhật, Hàn Quốc, châu Âu ưa chuộng. Việc đưa giống tỏi này về trồng thử nghiệm tại vùng núi Nghệ An không chỉ mở ra hướng sản xuất mới mà còn góp phần đa dạng hóa cây trồng hàng hóa có giá trị kinh tế cao.

Theo đánh giá của các chuyên gia JICA, khí hậu mát lạnh về mùa Đông, đất đai còn sạch, ít chịu tác động của hóa chất tại xã Na Ngoi là điều kiện thuận lợi để trồng tỏi Sanuki.

Mô hình trước đây đã trồng thử nghiệm và thành công, nay tiếp tục triển khai. Phía đối tác không chỉ chú trọng đến khâu trồng trọt mà còn định hướng xây dựng chuỗi giá trị hoàn chỉnh – từ chọn giống, canh tác, thu hoạch, bảo quản đến tiêu thụ theo tiêu chuẩn Nhật Bản. Nếu thành công, sản phẩm tỏi trắng Nghệ An có thể được chứng nhận xuất khẩu hoặc phục vụ thị trường trong nước với phân khúc cao cấp, nâng giá trị nông sản vùng cao.

Nhiều hộ dân tỏ ra phấn khởi khi được hỗ trợ thiết bị, giống và kỹ thuật mới. Một số hộ dân đã ký cam kết tham gia mô hình, đăng ký tham gia trồng tỏi.

Đối với đồng bào Mông xã Na Ngoi – nơi phần lớn thu nhập vẫn dựa vào canh tác nương rẫy, dự án của JICA mang lại ý nghĩa đặc biệt. Việc chuyển đổi sang trồng tỏi Sanuki không chỉ giúp tăng năng suất, mà còn thay đổi tư duy sản xuất từ tự cung, tự cấp sang hàng hóa gắn với chuỗi giá trị. Mỗi héc-ta tỏi nếu đạt năng suất 8-10 tấn có thể mang lại thu nhập gấp 3-4 lần so với ngô hoặc lúa nương. Quan trọng hơn, mô hình giúp người dân ổn định sinh kế, hạn chế tình trạng lao động trẻ rời quê, góp phần bảo vệ an ninh vùng biên.

Ông Kobayashi Yosuke – Trưởng đại diện Văn phòng JICA Việt Nam khẳng định: “Chúng tôi mong muốn bà con xã Na Ngoi không chỉ nhận được thiết bị và kỹ thuật, mà còn tiếp cận với tư duy sản xuất mới, coi nông nghiệp là ngành hàng có thể tạo ra giá trị cao, bền vững”.

Trước đó, tại cuộc làm việc với UBND tỉnh Nghệ An, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Đệ bày tỏ sự cảm ơn và khẳng định tỉnh sẽ tiếp tục tạo điều kiện để JICA mở rộng dự án trong các lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, thủy lợi và sinh kế vùng dân tộc thiểu số.

Trong những năm qua, JICA đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ Nghệ An như Dự án Phục hồi và Quản lý bền vững rừng phòng hộ, Dự án Nâng cấp hệ thống Thủy lợi Bắc Nghệ An, các chương trình nâng cao năng lực ứng phó biến đổi khí hậu. Việc chuyển hướng sang hỗ trợ sinh kế, đặc biệt, với mô hình trồng tỏi Sanuki được xem là bước đi thiết thực nhằm kết nối phát triển kinh tế với giảm nghèo bền vững.

Theo kế hoạch, sau giai đoạn thử nghiệm tại xã Na Ngoi, mô hình sẽ được nhân rộng sang một số xã khác, tiến tới hình thành vùng sản xuất nông sản đặc trưng của người Mông gắn với thương hiệu “Tỏi trắng Nghệ An”.

Dự án JICA tại xã Na Ngoi không chỉ là sự hỗ trợ về thiết bị và kỹ thuật, mà còn là thông điệp về hợp tác bền vững, về niềm tin của đối tác Nhật Bản đối với khả năng vươn lên của người dân miền Tây Nghệ An. Đây cũng là dự án thể hiện sự hợp tác bền bỉ của tổ chức JICA khi thực hiện ở một xã vùng sâu, vùng xa của tỉnh Nghệ An.

Nguồn tin: baonghean.vn (Nguyễn Nhung st)