Xây dựng nông thôn mới ở Hà Nội:Kinh tế nông thôn chuyển mình mạnh mẽ

Hiệu quả từ các hợp tác xã

TP. Hà Nội hiện có 1.588 hợp tác xã (HTX) nông nghiệp, trong đó phần lớn đang hoạt động hiệu quả, góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế nông thôn và đóng góp tích cực trong cơ cấu tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của Thủ đô.

Theo Phó Chánh Văn phòng chuyên trách Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới TP. Hà Nội Ngọ Văn Ngôn, các HTX đã trở thành điểm tựa kinh tế cho nông dân, giúp tổ chức sản xuất khoa học, tiết kiệm chi phí, tăng năng suất và giá trị sản phẩm. Hầu hết HTX đã đáp ứng tốt nhu cầu dịch vụ của các hộ thành viên, từ khâu làm đất, mạ khay – máy cấy, gặt máy, cung ứng vật tư, giống cây trồng, thuốc bảo vệ thực vật đến khuyến nông và tiêu thụ sản phẩm. Việc tổ chức dịch vụ theo cơ chế thống nhất, giá thấp hơn thị trường giúp giảm chi phí đầu vào, đồng thời tăng khả năng gắn bó của nông dân với đồng ruộng, hạn chế tình trạng bỏ hoang đất sản xuất.

Nhiều HTX mạnh dạn đầu tư máy móc, trang thiết bị, hệ thống chuồng trại hiện đại; ứng dụng khoa học – công nghệ, từng bước nâng cao năng suất, chất lượng và thu nhập cho thành viên. Một số HTX đã chủ động liên kết với doanh nghiệp, hình thành chuỗi sản xuất – tiêu thụ nông sản bền vững, mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt.

Đặc biệt, Hà Nội đang dẫn đầu cả nước về HTX ứng dụng công nghệ cao và sản xuất theo tiêu chuẩn chất lượng: có 166 HTX sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ; 68 HTX ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao; 80 HTX có liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm và 134 HTX có sản phẩm được công nhận OCOP với tổng số 448 sản phẩm đạt từ 3 sao trở lên.

Cùng với các HTX, hệ thống trang trại nông nghiệp trên địa bàn Hà Nội cũng đang khẳng định vai trò quan trọng trong phát triển nông nghiệp, xây dựng NTM, nâng cao đời sống người dân nông thôn. Toàn thành phố hiện có 1.571 trang trại, trong đó 21 trang trại có sản phẩm OCOP, 55 trang trại đạt tiêu chuẩn VietGAP, Hữu cơ, GlobalGAP; 320 trang trại ứng dụng công nghệ cao và gần 20% trang trại có liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm.

Không chỉ là mô hình sản xuất hàng hóa quy mô lớn, các trang trại còn góp phần sử dụng hiệu quả đất đai, vốn và lao động, thúc đẩy chuyển giao khoa học – kỹ thuật, cung ứng cho thị trường lượng nông sản đa dạng, chất lượng cao. Quá trình đó đã góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng hiện đại, hình thành nhiều vùng sản xuất tập trung, tạo tiền đề phát triển công nghiệp chế biến và các ngành dịch vụ nông thôn.

Nhiều mô hình trang trại kết hợp dịch vụ du lịch sinh thái mang lại hiệu quả kinh tế nổi bật như: trang trại giáo dục Erahose (phường Việt Hưng), trang trại trải nghiệm Vạn An (xã Thanh Trì), trang trại bò sữa (xã Yên Bài)… Qua đó, nông nghiệp Thủ đô không chỉ cung cấp thực phẩm, mà còn mở rộng không gian trải nghiệm, giáo dục và du lịch xanh cho cộng đồng.

Sự lớn mạnh của kinh tế trang trại đã tạo nên một lớp nông dân mới – năng động, dám nghĩ, dám làm, trở thành “đầu tàu” của kinh tế tư nhân nông thôn, góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, đồng thời lan tỏa tinh thần đổi mới, sáng tạo trong xây dựng nông thôn mới.

Thu nhập người dân đạt trên 80 triệu đồng/người/năm

Song hành cùng sự lớn mạnh của HTX và các mô hình trang trại, kinh tế làng nghề Hà Nội tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột trong phát triển NTM.

Từ năm 2021 đến hết quý III/2025, toàn thành phố đã xét công nhận thêm 38 làng nghề, nghề truyền thống và làng nghề truyền thống; lũy kế đến nay có 337 làng nghề được UBND Thành phố công nhận, trải rộng trên 6 nhóm nghề chính, từ chế biến nông – lâm – thủy sản, thủ công mỹ nghệ, gốm sứ, mây tre đan, dệt may, cơ khí nhỏ đến sinh vật cảnh và dịch vụ nông thôn. Nhiều sản phẩm có mẫu mã đẹp, chất lượng cao, khẳng định thương hiệu không chỉ trong nước mà còn vươn ra thị trường quốc tế.

Đáng chú ý, hai làng nghề gốm sứ Bát Tràng và dệt lụa Vạn Phúc đã được Hội đồng thủ công thế giới công nhận là thành viên mạng lưới các Thành phố thủ công sáng tạo toàn cầu, là minh chứng cho giá trị văn hóa và sức cạnh tranh của làng nghề Hà Nội trong hội nhập quốc tế.

Doanh thu hằng năm của các làng nghề đạt hơn 24.000 tỷ đồng, tạo việc làm ổn định, nâng cao thu nhập cho hàng trăm nghìn lao động nông thôn, đồng thời góp phần thực hiện hiệu quả Chương trình mỗi xã, một sản phẩm (OCOP) với hơn 900 sản phẩm làng nghề đạt từ 3 sao trở lên.

Không chỉ dừng ở sản xuất, Hà Nội còn phát triển du lịch làng nghề và du lịch nông nghiệp – hướng đi mới giúp kinh tế nông thôn đa dạng hóa sinh kế. Toàn thành phố đã công nhận 54 điểm, khu du lịch cấp thành phố, trong đó 29 điểm gắn với du lịch cộng đồng tại các làng nghề và vùng nông nghiệp ngoại thành. Các chương trình quảng bá, phim phóng sự, lễ hội du lịch, hội chợ OCOP được triển khai mạnh mẽ, mở rộng không gian kết nối giữa nông thôn và đô thị, giữa sản xuất và thị trường.

Nhờ sự đẩy mạnh phát triển kinh tế nông thôn, đời sống nông dân Hà Nội những năm gần đây đã có bước chuyển biến rõ nét. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2024 đạt 74,3 triệu đồng/người/năm, tăng hơn 19 triệu đồng so với năm 2020; dự kiến đến cuối năm 2025 sẽ đạt trên 80 triệu đồng/người/năm.

Cùng với thu nhập tăng, chất lượng sống nông thôn được cải thiện toàn diện: hầu hết các hộ dân có nhà kiên cố, khang trang; 100% trạm y tế xã có bác sĩ làm việc; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 95,25%; 100% thôn được phủ sóng di động và Internet băng rộng; 99,6% hộ gia đình sử dụng ít nhất một điện thoại thông minh; 100% hộ dân được dùng nước hợp vệ sinh, trong đó 95% được tiếp cận hệ thống nước sạch tập trung.

Những con số trên cho thấy, kinh tế nông thôn Hà Nội không chỉ “chuyển mình mạnh mẽ” trong sản xuất, mà còn thực sự nâng tầm đời sống người dân, đưa diện mạo nông thôn Thủ đô ngày càng hiện đại, văn minh, bền vững – xứng đáng là hình mẫu trong hành trình xây dựng NTM của cả nước.

Nguồn tin: daibieunhandan.vn (Đặng Hòa st)