Đi giữa giàn bí xanh rì, cao ngang đầu người, du khách không khỏi kinh ngạc khi bắt gặp những quả bí đao khổng lồ lủng lẳng treo trên giàn – mỗi quả có thể nặng bằng cả đứa trẻ sáu bảy tuổi.
Không khí làng quê yên ả bỗng trở nên sinh động với tiếng cười nói, chụp hình, và cả những câu chuyện “huyền thoại” xoay quanh loại nông sản độc nhất vô nhị này.
Ông Lê Bá Biên (75 tuổi), một trong những người gắn bó cả đời với nghề trồng bí đao ở Chánh Trạch, cho biết: “Cây bí trồng nơi khác thì cũng lên, nhưng trái lại nhỏ, hoặc to quá thì lại bị hư ruột. Còn ở đây, trái có thể lên đến 50–60kg, để cả năm không hỏng, mà ruột chắc, nước bí lại mát ngọt, dùng rất tốt cho sức khỏe”.
Với khoảng 200 dây bí trồng trên diện tích 500m², năm nay gia đình ông Biên dự kiến thu về hơn 6 tấn bí đao, tương đương vài chục triệu đồng nếu bán hết tại vườn với giá 10.000 đồng/kg.
Nhưng hơn cả giá trị kinh tế, ông Biên và người dân trong làng đều biết rõ: họ đang sở hữu một báu vật từ đất mẹ.
Không phải ngẫu nhiên mà vùng đất này được gọi là “làng bí đao khổng lồ”. Người Chánh Trạch vẫn tin rằng, mạch đất nơi đây được bàu nước lớn và phù sa từ núi Ô Phi bồi đắp, là nơi “thiên địa giao hòa” khiến giống bí gia truyền phát triển vượt trội. Thổ nhưỡng nơi đây đặc biệt đến mức hạt giống mang đi nơi khác chỉ cho quả khoảng 30kg trở xuống – nếu may mắn.
“Không chỉ đất tốt, mà khí hậu cũng phải thuận. Bí đao nơi đây chỉ hợp với gió nồm, gió nam. Nếu gặp gió bấc kéo dài, cây sẽ không đậu trái”, bà Nguyễn Thị Y (71 tuổi), người trồng bí lâu năm trong làng chia sẻ.
Mỗi vụ, người dân chỉ trồng một lần vào tháng 12 âm lịch, thu hoạch vào tháng 5, mỗi dây bí chỉ nuôi 1–2 trái để giữ dưỡng chất.
Chính sự khắt khe trong chọn giống, cách chăm sóc cầu kỳ và thiên nhiên hào phóng đã khiến mỗi giàn bí nơi đây chẳng khác gì một tác phẩm nghệ thuật sống động giữa làng quê mộc mạc.
Hiện toàn thôn Chánh Trạch 2 có khoảng 20 hộ chuyên trồng bí đao khổng lồ. Dù chưa được công nhận là làng nghề truyền thống, nhưng người dân nơi đây đã tự biến cánh đồng bí thành điểm du lịch độc đáo.
Với giá vé tham quan chỉ 10.000 đồng/người, du khách có thể vào vườn chiêm ngưỡng, chụp ảnh cùng những quả bí khổng lồ, trải nghiệm hái bí cùng nhà nông và nghe kể chuyện làng nghề truyền thống kéo dài hàng trăm năm.
Nhiều hộ dân cho biết, một phần bí đao sau thu hoạch được bán tại chợ truyền thống, phần khác bán cho khách du lịch hoặc các nhà hàng, khu nghỉ dưỡng mang về trưng bày. Đây cũng là một cách để lan tỏa giá trị của sản phẩm độc đáo này ra thị trường rộng lớn hơn.
Làng bí đao khổng lồ Chánh Trạch không chỉ là nơi sản sinh ra những quả bí “vượt chuẩn” về kích thước, mà còn là nơi bảo tồn tri thức bản địa qua từng thế hệ.
Từ những hạt giống được gìn giữ cẩn thận, đến kỹ thuật chăm sóc thủ công, tất cả tạo nên một mô hình nông nghiệp sinh thái mang đậm hồn quê Việt.
Giữa bức tranh hiện đại hóa nông thôn, làng bí đao khổng lồ như một điểm nhấn sống động, nhắc nhớ rằng: đôi khi điều kỳ diệu không đến từ công nghệ, mà từ chính lòng người, từ mảnh đất quê hương, và từ những bàn tay cần mẫn gìn giữ một điều đặc biệt qua hàng thế kỷ.
Dự thảo Báo cáo Kết quả thẩm tra hồ sơ và mức độ đạt chuẩn nông thôn mới năm 2024 đối với huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An
Báo cáo Kết quả thẩm tra hồ sơ và mức độ đạt chuẩn nông thôn mới năm 2024 đối với huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An
Ban hành Bộ tiêu chí thôn, xóm, bản đạt chuẩn nông thôn mới; Vườn đạt chuẩn nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2022 – 2025
Ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới và Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021 – 2025
Về việc quy định các nội dung, tiêu chí xã đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu; huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021 – 2025
Ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về huyện nông thôn mới; quy định thị xã, thành phố trực thuộc cấp tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới và Bộ tiêu chí quốc gia về huyện nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021 – 2025
Phê duyệt Đề án về chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử đến năm 2025
Phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 – 2025
Ban hành Quy định điều kiện, trình tự, thủ tục, hồ sơ xét, công nhận, công bố và thu hồi quyết định công nhận địa phương đạt chuẩn nông thôn mới, đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu và hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 – 2025
Về một số chính sách hỗ trợ trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Nghệ An, giai đoạn 2021 – 2025
Sửa đổi một số tiêu chí, chỉ tiêu của Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới, Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới nâng cao, Bộ tiêu chí quốc gia về huyện nông thôn mới và Bộ tiêu chí quốc gia về huyện nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021 – 2025; bổ sung tiêu chí huyện nông thôn mới đặc thù, không có đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2021 – 2025