Không chỉ sản xuất nông nghiệp đơn thuần như trước đây, nhiều bà con đồng bào dân tộc K’Ho Cil (tỉnh Lâm Đồng) đã hợp sức cùng nhau canh tác theo hướng hữu cơ, xây dựng thương hiệu càphê Chư Mui đạt chuẩn OCOP 3 sao trên cao nguyên Langbiang Đà Lạt.

Mùa này, những vườn rẫy càphê Arabica hảo hạng dưới chân núi Chư Mui (phường Langbiang – Đà Lạt, thuộc xã Lát, huyện Lạc Dương cũ) bắt đầu chín đỏ. Nhờ được canh tác, chăm sóc tốt theo hướng hữu cơ, những cây càphê có quả to tròn, căng mọng bám kín trên cành. Bắt đầu vào mùa thu hái, ông Liêng Jrang Ha Hoang (tổ dân phố Đạ Nghịt, phường Langbiang – Đà Lạt) và nhiều hộ dân trong tổ hợp tác càphê Chư Mui tất bật từ sáng đến chiều.

Là cánh chim đầu đàn của thương hiệu càphê Chư Mui, ông Liêng Jrang Ha Hoang cho biết, dù chỉ mới thành lập được hơn 3 năm nay nhưng càphê Chư Mui của ông và các thành viên tổ hợp tác đã có chỗ đứng nhất định trên thị trường. Mùa vụ năm nay mới bắt đầu nhưng nhiều đơn hàng với các công ty, các nhà tiêu thụ đã được ký kết.

Thương hiệu càphê Chư Mui được ông Ha Hoang sáng lập vào năm 2022 và liên kết với 7 hộ dân địa phương để sản xuất, chế biến theo hướng hữu cơ. Nhờ được tham gia các dự án nông nghiệp, ông Ha Hoang và người dân trong vùng được học hỏi kỹ thuật canh tác mới, áp dụng khoa học công nghệ vào chăm sóc, chọn giống trồng càphê, phòng trừ sâu bệnh. Nhờ đó, năm 2023, càphê Chư Mui đã được công nhận là sản phẩm OCOP đạt chuẩn 3 sao của phường Lang Biang – Đà Lạt và là niềm tự hào, biểu tượng văn hoá của đồng bào K’Ho nơi đây.

Ông Ha Hoang khẳng định: “Thời gian tới mình sẽ thu hút thêm nhiều thành viên vào tổ hợp tác và mở rộng diện tích để hình thành vùng nguyên liệu càphê hữu cơ. Đồng thời đẩy mạnh phát triển thêm nhiều dòng sản phẩm thiên về càphê hữu cơ, mở rộng thị trường tiêu thụ, nâng cao giá trị hạt càphê ở vùng cao nguyên này.”

Hiện nay, năng suất trung bình của mô hình sản xuất càphê hướng hữu cơ đạt 2,8 tấn nhân/ha. Với chất lượng tốt, càphê Chư Mui được bán với giá cao hơn so với càphê truyền thống. Vụ mùa năm 2024, với giá bán càphê nhân khô 150.000 đồng/kg đã đem về cho các hộ gia đình doanh thu gần 500 triệu đồng/ha/năm.

Ông Liêng Hót Ha Diêm thuộc Tổ dân phố Đạ Nghịt, phường Langbiang (Đà Lạt) cho biết, gia đình ông có hơn 2 ha càphê Arabica hiện đang áp dụng quy trình chăm sóc hướng hữu cơ, không sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật độc hại, phân bón hóa học, giúp càphê vừa tăng năng suất, vừa có giá bán cao hơn mặt bằng thị trường chung và so với các năm trước. Sau khi tham gia tổ hợp tác càphê Chư Mui, gia đình ông đã có đầu ra ổn định nhờ nhiều công ty bắt đầu liên kết sản xuất và tiêu thụ càphê, từ đó có nguồn thu nhập hàng trăm triệu đồng sau mỗi vụ mùa.

Cái tên “Càphê Chư Mui” bắt nguồn từ ngọn núi Chư Mui, nơi xưa kia từng là nơi che chở, trạm dừng chân cho người dân bản địa di chuyển từ vùng sâu ra hướng Đà Lạt đổi muối, đổi gạo. Ngày nay, dưới chân núi Chư Mui đã trở thành một trong ít những nơi có thể trồng được dòng càphê Arabica hảo hạng. Cây càphê Arabica đã trở thành cây trồng chủ lực, vừa tạo việc làm ổn định cho người dân, vừa góp phần bảo tồn cảnh quan và bản sắc vùng đất cao nguyên Lang Biang.

Theo ông Nguyễn Công Định, Phó Chủ tịch Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Hội Nông dân phường Langbiang – Đà Lạt, mô hình sản xuất càphê Chư Mui là điểm sáng trong phát triển kinh tế-xã hội tại vùng đồng bào dân tộc K’Ho trên địa bàn.

Đây cũng là thành quả của người dám nghĩ, dám làm, thay đổi phương thức, tập quán canh tác để tạo ra những thương hiệu càphê, nâng tầm sản phẩm nông nghiệp và mang lại giá trị kinh tế cao cho gia đình, cho cộng đồng. “Chúng tôi sẽ hỗ trợ người dân mở rộng vùng sản xuất, vùng trồng càphê và liên kết thêm với các Hợp tác xã, Tổ hợp tác để tìm đầu ra cho sản phẩm càphê ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn,” ông Định thông tin./.