Bắc Ninh: Quan tâm phát triển sản phẩm nông nghiệp hữu cơ, sinh thái

Hiệu quả từ mô hình sản xuất xanh

Trên diện tích 6,7 ha, mô hình trang trại sinh thái – hữu cơ của ông Nguyễn Xuân Nam, thôn Phương Độ, xã Nhân Thắng được xem là một trong những điển hình trong sản xuất nông nghiệp xanh, hữu cơ. Tại đây, ông Nam kết hợp trồng cây ăn quả, nuôi dê và trùn quế, cho doanh thu trung bình 1,6 tỷ đồng/năm, lợi nhuận khoảng 600 triệu đồng. Điểm khác biệt của mô hình là không sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hóa học. Chất thải từ chăn nuôi được tái sử dụng để nuôi trùn quế, trồng cỏ, bón cho cây trồng; các loại quả không đạt tiêu chuẩn sau thu hoạch được xử lý bằng chế phẩm vi sinh bản địa, dùng làm thức ăn chăn nuôi hoặc ủ phân hữu cơ. Quy trình khép kín này giúp giảm chi phí, tăng năng suất, đồng thời hạn chế tối đa ô nhiễm môi trường.

Vải thiều là một trong những nông sản chủ lực của tỉnh được tiêu thụ rộng rãi trong nước và xuất khẩu.

Cũng phát triển theo hướng nông nghiệp sạch, Hợp tác xã Nông nghiệp sản xuất và kinh doanh dịch vụ tổng hợp Hồng Xuân (tổ dân phố Kép 1, phường Chũ) là đơn vị đi đầu trong việc ứng dụng khoa học – kỹ thuật và quy trình sản xuất hữu cơ. Theo ông Phạm Văn Dũng, Giám đốc Hợp tác xã, từ khi thành lập đến nay, Hồng Xuân luôn chú trọng thực hành nông nghiệp tốt (VietGAP, GlobalGAP) trên các cây trồng chủ lực như vải thiều, cam, bưởi.

Nhờ quy trình nghiêm ngặt, sản phẩm của hợp tác xã đạt chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường trong và ngoài nước. Vải thiều Lục Ngạn – Hồng Xuân được công nhận OCOP 5 sao, cam và bưởi đạt OCOP 3 sao. Trung bình mỗi năm, hợp tác xã tiêu thụ khoảng 3.000 tấn nông sản, trong đó nhiều sản phẩm được xuất khẩu sang Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ và châu Âu, mang lại giá trị kinh tế cao, đồng thời góp phần xây dựng hình ảnh nông sản Bắc Ninh an toàn, uy tín.

Bước chuyển từ nông nghiệp hữu cơ

Những năm gần đây, xu hướng nông nghiệp hữu cơ – sinh thái ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong bảo vệ sức khỏe con người và phát triển nền nông nghiệp bền vững. Với Bắc Ninh nơi quỹ đất sản xuất ngày càng thu hẹp, việc chuyển đổi từ mô hình truyền thống sang sản xuất hữu cơ không chỉ là tất yếu, mà còn là giải pháp chiến lược bảo đảm sinh kế lâu dài cho nông dân.

Ngành Nông nghiệp và Môi trường tỉnh đã tham mưu tỉnh ban hành nhiều chính sách hỗ trợ như: Khuyến khích sản xuất an toàn (hữu cơ, VietGAP, GlobalGAP); hỗ trợ tích tụ ruộng đất, cơ giới hóa, ứng dụng công nghệ cao; đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số trong nông nghiệp, xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường tiêu thụ, đặc biệt là xuất khẩu…

Nhờ định hướng đúng, đến nay toàn tỉnh có khoảng 100 mô hình nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sinh thái ở các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản. Nhiều mô hình tiêu biểu đã chứng minh hiệu quả rõ nét như: Tổ hợp tác vải thiều Phượng Sơn – Kiên Lao (10 ha) liên kết tiêu thụ với các doanh nghiệp xuất, nhập khẩu; Hợp tác xã Thanh Hải (phường Chũ) trồng cam, bưởi hữu cơ quy mô 10 ha; Hợp tác xã Cây ăn quả Lục Ngạn với bưởi Diễn hữu cơ 2,2 ha; mô hình sản xuất chè hữu cơ của Hợp tác xã Thân Trường (xã Yên Thế), quy mô 1 ha, liên kết tiêu thụ với các hệ thống cửa hàng sạch, hệ thống siêu thị trên cả nước. Hay các Hợp tác xã Thao Thanh (xã Mỹ Thái), quy mô 30 con lợn nái, 200 lợn thịt (thời kỳ cao điểm 100 con lợn nái, 1.000 lợn thịt); mô hình chăn nuôi lợn thảo dược của Hợp tác xã Nông nghiệp hữu cơ Bình Minh (xã Hiệp Hòa) quy mô 1.000 con/lứa; mô hình chăn nuôi lợn thịt hữu cơ của Hợp tác xã Nông nghiệp công nghệ cao An Bình (xã Hiệp Hòa) quy mô 300 con/lứa; mô hình chăn nuôi gà thịt hữu cơ của Hợp tác xã Nông nghiệp xanh Yên Thế quy mô 3.000 con/lứa với các sản phẩm được người tiêu dùng ưa chuộng, hiện được tiêu thụ tại các thị trường lớn như: Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh… với giá bán cao.

Những sản phẩm hữu cơ này không chỉ được thị trường đón nhận mà còn góp phần định hình thương hiệu nông nghiệp xanh Bắc Ninh, nâng cao giá trị gia tăng và thu nhập cho người sản xuất.

Những giải pháp đồng bộ để phát triển

Mặc dù đã đạt một số kết quả đáng ghi nhận nhưng việc phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sinh thái vẫn gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhất là khâu tiêu thụ sản phẩm. Theo ông Nguyễn Hồng Quang, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, các mô hình sản xuất hữu cơ, sinh thái giúp tăng thu nhập 20-30% so với sản xuất truyền thống, đồng thời thay đổi căn bản tập quán canh tác của người nông dân, hướng tới nền nông nghiệp an toàn, thân thiện môi trường. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất hiện nay là đầu ra cho sản phẩm vẫn chủ yếu phụ thuộc thị trường nội địa.

Để khắc phục, ngành Nông nghiệp và Môi trường xác định cần giải pháp đồng bộ. Trong đó cần xây dựng hệ thống nhận diện, thương hiệu và truy xuất nguồn gốc, phát triển nền tảng số dùng chung cho hợp tác xã và doanh nghiệp nông nghiệp hữu cơ, giúp quản lý chuỗi giá trị, nâng cao tính minh bạch. Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp hoàn thiện tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế, mở rộng kênh tiêu thụ hiện đại, tăng cường xuất khẩu nông sản hữu cơ. Ứng dụng công nghệ tiên tiến nhằm giảm chi phí đầu vào, nâng cao chất lượng và khả năng cạnh tranh của sản phẩm. Đồng thời phát triển logistics, bảo quản và chế biến sâu, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ sấy lạnh, đông khô, đa dạng hóa sản phẩm phù hợp thị hiếu thị trường. Gắn nông nghiệp với du lịch sinh thái – giáo dục trải nghiệm, hình thành mô hình “farmstay hữu cơ”, vừa quảng bá nông sản vừa lan tỏa giá trị nhân văn. Tăng cường truyền thông và giáo dục cộng đồng về lợi ích của nông nghiệp hữu cơ đối với sức khỏe và môi trường, góp phần thay đổi nhận thức tiêu dùng.

Mỗi trang trại, hợp tác xã hữu cơ hôm nay là một “hạt mầm” cho nền nông nghiệp hiện đại, bền vững và có trách nhiệm với môi trường. Khi chính quyền, doanh nghiệp và người nông dân cùng chung tay, Bắc Ninh hoàn toàn có thể trở thành vùng nông nghiệp sinh thái kiểu mẫu, nơi mỗi sản phẩm không chỉ mang giá trị kinh tế mà còn khẳng định tầm vóc và thương hiệu của nông sản Việt trên thị trường toàn cầu.

Nguồn: baobacninhtv.vn (Minh Hiền st)