Một cử nhân “gác” bằng đại học về vùng núi cao nhất tỉnh Lạng Sơn “vặt” quả rừng làm gì mà ra 3 sao OCOP?

Có 2 tấm bằng cao đẳng, đại học nhưng anh Hoàng Phúc Thắng ở tỉnh Lạng Sơn không lập nghiệp ở thành phố, quyết định về núi Mẫu Sơn làm nông dân, khám phá quả chanh rừng. Sau 5 năm phát triển, Hợp tác xã của anh đã có 5 sản phẩm đạt 3 sao OCOP 3, trong đó có sản phẩm chế biến từ quả chanh rừng…

Cây chanh rừng vùng núi Mẫu Sơn ra quả cản chả kịp, khiến người ta tò mò

Những ngày tháng 10 khi tiết trời xứ Lạng đã se se lạnh, men theo con đường quanh co, uốn lượn đặc trưng của miền núi, chúng tôi tìm về thôn Bó Pằm, xã Mẫu Sơn, tỉnh Lạng Sơn.

Vùng núi Mẫu Sơn tỉnh Lạng Sơn có những cây chanh rừng chất lượng, quả ra sai tới mức nhìn đâu cũng thấy quả, quả dính với nhau thành từng chùm, từng chùm.

Sau vài cuộc điện thoại, chúng tôi cũng đã tìm được “đại bản doanh” của Hợp tác xã Nông trang sinh thái Mẫu Sơn do anh Hoàng Phúc Thắng làm Giám đốc, nằm ở giữa lưng chừng núi.

Đón chúng tôi là Hoàng Phúc Thắng, một nông dân 9X, còn rất trẻ nhưng ánh mắt đầy quyết đoán. Ít ai biết, Thắng đã tốt nghiệp Trường Cao đẳng Kinh tế kỹ thuật và Trường Đại học Thành Đông, đáng lẽ đã có thể chọn con đường lập nghiệp ở thành phố nhưng anh Thắng lại lựa chọn con đường trở về quê lập nghiệp với những nông sản bản địa, một hướng đi vô cùng vất vả và gian nan.

Pha ấm trà nóng, anh Thắng trải lòng: Tôi trở thành hội viên nông dân từ năm 2020. Nhìn nông sản quê mình chất lượng ổn định nhưng không có đầu ra, người dân vẫn nghèo, tôi trăn trở lắm.

Núi Mẫu Sơn có quá nhiều tiềm năng: Cây thảo dược quý, gà 6 ngón, ếch hương, rượu men lá… đặc biệt là cây chanh rừng, một vị thuốc quý trong đông y và là gia vị tuyệt vời trong thực phẩm.

Quả chanh rừng quý là thế mà người dân chủ yếu hái bán tươi, giá trị thấp, trong khi tiềm năng lớn chưa được đầu tư khai thác. Là nông dân, tôi thấy không thể để lãng phí nguồn lợi này được.

Anh Hoàng Phúc Thắng đã nâng cao giá trị cho những quả chanh rừng của địa phương bằng cách chế biến thành ô mai chanh rừng-1 sản phẩm đạt 3 sao OCOP. Ảnh: Hoàng Tính

Nghĩ là làm, năm 2020 anh Thắng đã cùng các hộ nông dân ở địa phương thành lập Hợp tác xã Nông trang sinh thái Mẫu Sơn, với mục tiêu cốt lõi cùng nhau nâng cao những giá trị nông sản địa phương.

Là người năng động với thị trường vì vậy anh Thắng hiểu rằng chỉ có chế biến mới nâng cao được giá trị của nông sản. Vì vậy việc đầu tiên là tìm tòi, nghiên cứu ra công thức chế biến những quả chanh thành các sản phẩm ô mai, vừa bảo quản được lâu lại thuận lợi trong quảng bá, giới thiệu…

Quả chanh rừng được chế biến thành ô mai có giá trị cao hơn hẳn, với giá 100.000 đồng/kg còn quả chanh rừng tươi bán 50-70 nghìn đồng/kg.

“Thuần hóa” chanh rừng và các sản phẩm đạt sao OCOP

Thời gian đầu, Hợp tác xã chỉ tổ chức khoanh vùng, chăm sóc cây chanh mọc tự nhiên trên núi Mẫu Sơn. Nhưng mỏ “vàng xanh” này cũng có giới hạn, sản lượng thu hái từ tự nhiên không tài nào đáp ứng được nhu cầu sản xuất và tiêu thụ ngày càng tăng của thị trường.

Để có diện tích lớn và chủ động vùng nguyên liệu năm 2022, Hợp tác xã làm một việc táo bạo là nhân giống cây chanh rừng dại. Đây là một quyết định mạo hiểm, bởi từ trước đến nay nó chỉ mọc hoang.

Anh Thắng chia sẻ thêm: Chúng tôi quyết định áp dụng khoa học kỹ thuật, tổ chức trồng tập trung theo tiêu chuẩn Vietgap để đảm bảo chất lượng. Ban đầu cũng gian nan, nhưng giờ thì ổn rồi.

Đến nay, Hợp tác xã đã liên kết chặt chẽ với 30 hộ dân, phát triển thêm 20 ha vùng trồng mới. Giờ tổng diện tích đã lên trên 50ha, trong đó 30 ha đang cho thu hoạch, sản lượng ổn định hằng năm trên 20 tấn.

Song song với việc phát triển chanh rừng, Hợp tác xã còn phát triển đa dạng các sản phẩm bản địa khác như lá tắm thảo dược người Dao (cho phụ nữ sau sinh, lá tắm rôm trẻ em), thảo dược xông cảm cúm, nấu rượu men lá thủ công, kết hợp chăn nuôi lợn thịt, gà 6 ngón, ếch hương và sản xuất măng ớt ngâm chanh rừng Mẫu Sơn…

Bước ngoặt thực sự đến với Hợp tác xã Nông trang sinh thái Mẫu Sơn là vào cuối năm 2020, khi họ chính thức đưa sản phẩm tham gia Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP). Ngay lập tức, 02 sản phẩm là Quả chanh rừng tươi Mẫu Sơn và Ô mai chanh rừng Mẫu Sơn đã được “gắn sao” OCOP 3 sao.

Đó là dấu mốc cực kỳ quan trọng, như tấm giấy thông hành, tạo tiền đề để Hợp tác xã đầu tư bài bản hơn về chất lượng, hoàn thiện mẫu mã, tem nhãn và tự tin bung sức quảng bá, tiếp cận thị trường.

Không ngừng nỗ lực, từ 2 sản phẩm ban đầu, đến nay Hợp tác xã đã sở hữu “bộ sưu tập” với 5 sản phẩm đạt OCOP 3 sao, bao gồm: Ô mai chanh rừng, quả chanh rừng tươi, chanh rừng muối sấy dẻo, Rượu men lá A Múi Mẫu Sơn và chanh rừng ngâm măng ớt.

Anh Thắng còn bật mí thêm hiện nay Hợp tác xã chúng tôi cũng đang ấp ủ dự kiến xây dựng, hoàn thiện hồ sơ để nâng hạng các sản phẩm chủ lực này từ 3 sao lên 4 sao trong thời gian tới.

Có “giấy thông hành” OCOP, việc bán hàng trở nên thuận lợi hơn. Hợp tác xã không ngồi chờ thương lái mà tích cực mang hàng đi khắp các hội chợ, sự kiện lớn trong và ngoài tỉnh Lạng Sơn như: Tuyên Quang, Thái Nguyên, Huế, Hà Nội, Hải Phòng… để quảng bá sản phẩm.

Cùng với đó, nhờ sự hỗ trợ của các ngành chức năng tỉnh Lạng Sơn, Hợp tác xã cũng đã nhanh nhạy nắm bắt xu thế, đẩy mạnh bán hàng trên tất cả các sàn thương mại điện tử: Zalo, Facebook… Nhờ đó, 90% sản lượng của Hợp tác xã bây giờ là bán qua mạng. Hàng đi thẳng từ Mẫu Sơn tới tay người tiêu dùng toàn quốc.

Thành công của Hợp tác xã Nông trang sinh thái Mẫu Sơn không chỉ là câu chuyện của riêng Hoàng Phúc Thắng. Nó đã thực sự nâng tầm nông sản Mẫu Sơn, và quan trọng hơn, giúp bà con “sống khỏe” bằng nghề nông.

Anh Thắng nhẩm tính: Hiện Hợp tác xã đang tạo việc làm thường xuyên cho 3 lao động dài hạn, với mức thu nhập ổn định từ 6-8 triệu/tháng. Mùa vụ thì cần thêm 8-10 lao động, thu nhập cũng 6-7 triệu/tháng. Với tổng lợi nhuận thu lại đạt 200 – 250 triệu/năm, chúng tôi đảm bảo đủ vốn xoay vòng hoạt động và tái đầu tư.

Rời Bó Pằm khi nắng đã lên cao, nhưng chúng tôi đều tin rằng gã cử nhân gác bằng đại học về vùng núi Mẫu Sơn với chanh rừng này sẽ còn đưa sản vật Mẫu Sơn đạt chứng nhận OCOP và vươn xa hơn nữa, viết tiếp câu chuyện khởi nghiệp đầy cảm hứng trên đỉnh Mẫu Sơn huyền thoại.

Nguồn tin: danviet.vn (Bá Việt st)