Nếu trước đây, người Mông ở xã Phình Hồ (huyện Trạm Tấu cũ) quanh năm chỉ biết đến ngô, sắn thì nay, cây khoai sọ nương đã trở thành “cây làm giàu” của địa phương. Hiện toàn xã có 332 ha khoai sọ, với khoảng 750 hộ tham gia canh tác, chiếm tới 40% tổng số hộ.
“Vàng trắng” trên đất Phình Hồ
Theo người dân địa phương, giống khoai bản địa được trồng ở Phình Hồ từ tháng 1–2, thu hoạch vào tháng 9–10 hằng năm, cho năng suất bình quân 10–12 tấn/ha, mang lại doanh thu toàn xã năm 2025 ước đạt trên 50 tỷ đồng.
“Khi trước, cây ngô, cây sắn chỉ giúp bà con đủ ăn, nay với khoai sọ, nhiều hộ đã có thu nhập ổn định, mua được xe máy, xây được nhà kiên cố. Cây khoai sọ thực sự đã giúp xã Phình Hồ thay da đổi thịt, góp phần giảm nghèo bền vững”, ông Nguyễn Văn Hải, Phó Chủ tịch UBND xã Phình Hồ chia sẻ.
 |
Cây khoai sọ đang mở ra hướng thoát nghèo cho nhiều hộ dân vùng cao tỉnh Lào Cai. |
Để đạt kết quả hiện tại, chính quyền địa phương không chỉ vận động người dân chuyển đổi cây trồng phù hợp mà còn phối hợp các cơ quan chuyên môn mở lớp tập huấn kỹ thuật, hỗ trợ giống, vật tư, đầu tư đường giao thông nông thôn, tạo thuận lợi cho sản xuất và tiêu thụ.
Nhờ đó, sản phẩm “Khoai sọ nương Trạm Tấu” đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận nhãn hiệu, đạt chuẩn OCOP 3 sao, khẳng định thương hiệu đặc sản vùng cao.
Không chỉ riêng Phình Hồ, tại xã Hạnh Phúc, cây khoai sọ cũng đang là “đòn bẩy kinh tế” giúp gần 100 hộ dân vươn lên thoát nghèo. Anh Sùng A Páo, người dân địa phương, cho biết: “Mỗi ha khoai sọ cho thu nhập sau trừ chi phí từ 55–60 triệu đồng. Hiệu quả cao gấp 2–3 lần so với trồng ngô hay sắn”.
Nhờ phát triển cây trồng theo hướng hàng hóa, tỷ lệ hộ nghèo của xã Hạnh Phúc giảm từ 3–3,26% mỗi năm, một con số đáng ghi nhận ở vùng cao. Hiệu quả của cây khoai sọ đang mở ra sinh kế bền vững cho người dân, theo đó, các địa phương đang đẩy mạnh hỗ trợ, khuyến khích các hộ sản xuất liên kết thành lập các HTX, tổ hợp tác nhằm nâng cao nội lực sản xuất, tăng khả năng cạnh tranh.
Điểm tựa của nông dân vùng cao
Từ những người nông dân trồng khoai, chè hay quế, nay ở Lào Cai đã xuất hiện lớp “nông dân 4.0” – những người biết livestream bán hàng, biết dùng mạng xã hội để quảng bá đặc sản địa phương.
Và phía sau sự thay đổi đó là vai trò dẫn dắt của các HTX – nơi tập hợp, tổ chức sản xuất, hướng dẫn chuyển đổi số cho bà con. Một trong những câu chuyện truyền cảm hứng nhất là của anh Sùng A Tủa, cán bộ xã người Mông ở Phình Hồ.
Chứng kiến nỗi vất vả của bà con khi làm ra nông sản mà không biết bán cho ai, anh đã mạnh dạn lập HTX Trà Shan tuyết Phình Hồ, đồng thời xây dựng các kênh truyền thông trên mạng xã hội với tên “A Tủa – anh cán bộ xã”.
Những video mộc mạc, chân thực về đời sống, cảnh sắc núi rừng, hay quy trình thu hái, sao trà của đồng bào đã thu hút hàng trăm nghìn lượt xem, tạo niềm tin với khách hàng trong và ngoài nước.
Chỉ sau 2 năm, sản phẩm của HTX Trà Shan tuyết Phình Hồ đã có mặt trên các sàn thương mại điện tử, xuất khẩu sang Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc – điều mà trước đây chưa ai dám nghĩ tới. “Khách hàng đánh giá cao nhất chính là sự thật, sự minh bạch. Chúng tôi bán bằng cả tấm lòng người làm nông”, anh Tủa chia sẻ.
Tương tự, chị Đồng Thị Hiền, Giám đốc HTX Sản xuất và Chế biến nông sản Tây Bắc (xã Yên Bình), cũng đã đưa HTX bước vào “thời đại số”. Từ chỗ chỉ bán hàng qua chợ truyền thống, nay HTX của chị livestream mỗi ngày, có gian hàng trên Shopee, Tiki, Lazada, thu hút hàng nghìn đơn hàng.
Không dừng ở đó, chị Hiền cùng HTX Sản xuất và Chế biến nông sản Tây Bắc còn chủ động liên kết với các HTX khác để cùng livestream chung, chia sẻ kinh nghiệm và quảng bá chéo sản phẩm, tạo nên một cộng đồng bán hàng số vững mạnh cho nông sản Lào Cai.
 |
Các HTX đang đóng góp tích cực vào quá trình xóa đói giảm nghèo ở Lào Cai. |
Đằng sau sự chuyển mình mạnh mẽ của các HTX ở Lào Cai là sự đồng hành của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Lào Cai. Ông Nguyễn Đức Lâm – Phó Chủ tịch phụ trách Liên minh HTX tỉnh, cho biết: “Chúng tôi xác định hỗ trợ các HTX chuyển đổi số là nhiệm vụ then chốt. Liên minh tổ chức các lớp tập huấn livestream, marketing online, đồng thời hỗ trợ đưa hơn 600 sản phẩm OCOP của tỉnh lên sàn thương mại điện tử”.
Nhờ đó, nhiều HTX đã thay đổi hoàn toàn cách làm. Nếu trước kia, sản phẩm chỉ quanh quẩn ở chợ huyện, thì nay đã có mặt tại các siêu thị lớn và bán mạnh qua kênh trực tuyến.
Điển hình như HTX Nông nghiệp sạch T&D xã Lao Chải, được hỗ trợ ứng dụng công nghệ trong quản lý sản xuất, truy xuất nguồn gốc. Các sản phẩm như su su, sơn tra, đào, gà bản… đã vươn tới thị trường Hà Nội, Hải Phòng và nhiều tỉnh khác.
Một dự án nổi bật khác là Dự án SPRINT, do Bộ Các vấn đề Toàn cầu Canada tài trợ và Liên minh HTX Việt Nam triển khai, đã tổ chức 34 lớp tập huấn với hơn 1.400 lượt người tham gia, giúp các HTX tiếp cận kỹ năng thương mại điện tử, năng lượng tái tạo và thích ứng biến đổi khí hậu.
Song song đó, hệ thống Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh còn hỗ trợ tư vấn thương hiệu, kết nối tiêu thụ, hỗ trợ vốn vay ưu đãi, tạo điều kiện để HTX mở rộng sản xuất, nâng cao thu nhập cho thành viên.
Từ giảm nghèo đến làm giàu
Hiện Lào Cai có 1.429 HTX với gần 42.000 thành viên, trong đó 816 HTX nông nghiệp. Đây là lực lượng nòng cốt trong phát triển kinh tế nông thôn. Thu nhập bình quân của lao động trong HTX đạt 60 triệu đồng/năm, góp phần quan trọng vào công cuộc xóa đói giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới.
Có thể nói, chính mô hình HTX đã tạo nên sự khác biệt trong phát triển nông nghiệp ở Lào Cai. Thông qua HTX, người dân được tổ chức sản xuất theo quy trình VietGAP, hữu cơ, được hỗ trợ về kỹ thuật, đầu ra, thương hiệu, và đặc biệt là tiếp cận công nghệ mới.
Hơn 50% sản phẩm OCOP của tỉnh hiện nay bắt nguồn từ các HTX – minh chứng rõ rệt cho vai trò “bà đỡ” của kinh tế hợp tác trong chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp.
Nếu trước đây, người nông dân vùng cao quen với sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, thì nay, dưới sự dẫn dắt của HTX và sự hỗ trợ của Liên minh HTX Việt Nam, họ đã mạnh dạn đầu tư máy móc, thiết bị, ứng dụng công nghệ cao, bán hàng qua mạng.
Câu chuyện về những nông dân, những HTX ở Lào Cai không chỉ là minh chứng cho nỗ lực thoát nghèo của vùng cao mà còn là hình mẫu cho quá trình chuyển đổi số nông nghiệp, hướng tới sản xuất bền vững.
Với sự đồng hành của Nhà nước, Liên minh HTX Việt Nam, các tổ chức quốc tế và chính tinh thần vươn lên của người dân, Lào Cai đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, đưa nông sản vùng cao vươn xa thế giới.
Nguồn tin: vnbusiness.vn (Nguyễn Nhung st)
Loading ...