Việc thay đổi tư duy sản xuất từ chế biến thô sang chế biến sâu đã giúp không ít HTX ăn nên làm ra, tạo việc làm ổn định cho nhiều lao động.
Đột phá từ khoa học-công nghệ
Theo đuổi quy trình trồng chè theo tiêu chuẩn VietGAP, tích cực đầu tư công nghệ chế biến, đóng gói và không ngừng cải tiến bao bì, mẫu mã sản phẩm, HTX chè Hảo Đạt, xãTân Cương(tỉnh Thái Nguyên) đã thành công với nhiều sản phẩm chè. Năm 2024, HTX đạt doanh thu gần 45 tỷ đồng, giải quyết việc làm cho hơn 50 lao động và hàng trăm hộ liên kết sản xuất trong vùng với thu nhập bình quân 9 triệu đồng/người/tháng. Từ một tổ hợp tác với vài hộ liên kết sản xuất cung cấp chè nguyên liệu, đến nay, HTX chè Hảo Đạt đã có chi bộ đảng, có tổ chức công đoàn với hàng trăm thành viên và các gia đình cùng hỗ trợ, liên kết sản xuất.
Nhờ đầu tư, nghiên cứu cải tiến và đưa ống diệt men chè vào quy trình chế biến truyền thống tại cơ sở, HTX chè Hảo Đạt đã làm chủ được quy trình sản xuất chè không chỉ bảo đảm về chất lượng, mẫu mã mà còn giảm chi phí nhân công, gia tăng giá trị kinh tế. So với phương pháp chảo thủ công, ống diệt men rút ngắn thời gian mỗi mẻ xuống chỉ còn 3-5 phút, lá chè chín đều, mềm dẻo, giữ nguyên màu xanh tự nhiên, hương thơm đặc trưng. Một ống diệt men có thể thay thế tới 8 chảo thủ công, giảm 2 lao động/mẻ, tăng sản lượng gấp 3 đến 5 lần. Công nghệ mới giúp HTX chủ động thời gian sản xuất, đồng thời mở rộng liên kết, thu mua chè búp tươi từ nông hộ.
Thông qua hoạt động chế biến, các HTX tạo ra sản phẩm đa dạng, có bao bì, nhãn mác, chứng nhận VietGAP, sản phẩm OCOP, từ đó góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo ra nhiều cơ hội tiếp cận thị trường đòi hỏi chất lượng cao, nhà hàng, siêu thị, sàn thương mại điện tử, từng bước chiếm lĩnh thị trường quốc tế.
Giám đốc HTX Tây Bắc Nguyễn Thị Yến Linh chia sẻ, hiện HTX có 16 máy làm tỏi đen, trong đó 8 máy chuyên ủ men và 8 máy sấy. Mỗi tháng, HTX sản xuất 8 tấn tỏi đen, giá bán 400 nghìn đồng/kg, chủ yếu xuất bán tại các thị trường, như: Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ, Hải Phòng, Thanh Hóa… Mỗi năm, HTX tiêu thụ khoảng 50 tấn nguyên liệu tươi các loại và đưa ra thị trường hơn 10 tấn sản phẩm với tổng doanh thu 3 tỷ đồng/năm.
Tại tỉnh Sơn La hiện có 78 HTX chế biến sâu các loại nông sản với các sản phẩm chế biến như: chè, cà-phê, chuối sấy, xoài sấy… Chi cục trưởng Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Sơn La Hồ Trung Kiên cho biết, các HTX chế biến sâu đã góp phần nâng cao giá trị gia tăng của nông sản so với bán sản phẩm thô chưa qua chế biến, giảm tình trạng ép giá của các thương lái nhờ làm tốt khâu bảo quản, chế biến.
Thông qua hoạt động chế biến, các HTX tạo ra sản phẩm đa dạng, có bao bì, nhãn mác, chứng nhận VietGAP, sản phẩm OCOP, từ đó góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo ra nhiều cơ hội tiếp cận thị trường đòi hỏi chất lượng cao, nhà hàng, siêu thị, sàn thương mại điện tử, từng bước chiếm lĩnh thị trường quốc tế.
Cần những đột phá về cơ chế, chính sách
Việc phát triển vùng nguyên liệu với trọng tâm chuỗi liên kết là các HTX đã và đang được nhiều địa phương trong cả nước đặc biệt chú trọng.
Hiện, tỉnh Thái Nguyên có gần 24.000 ha chè, trong đó diện tích chè cho sản phẩm gần 23.000 ha, năng suất chè bình quân đạt gần 180 tạ/ha; có 207 sản phẩm trà sau chế biến được chứng nhận OCOP từ 3-5 sao. Thái Nguyên hiện có diện tích, năng suất, sản lượng, giá trị thu nhập từ cây chè cao nhất cả nước. Thương hiệu trà Thái Nguyên được bảo hộ tại nhiều nước châu Âu. Tỉnh phấn đấu đến năm 2030 tổng giá trị sản phẩm thu được từ cây chè đạt 25 nghìn tỷ đồng, trong đó, nòng cốt sản xuất, chế biến là các HTX.
Việc phát triển vùng nguyên liệu với trọng tâm chuỗi liên kết là các HTX đã và đang được nhiều địa phương trong cả nước đặc biệt chú trọng.
Tại tỉnh Sơn La, địa phương đang triển khai nội dung Nghị quyết số 128/2020/NQ-HĐND ngày 28/2/2020 của HĐND tỉnh về ban hành chính sách đầu tư vào nông nghiệp nông thôn trên địa bàn tỉnh. Trong đó, đẩy mạnh hỗ trợ đầu tư cơ sở chế biến cà-phê theo công nghệ tiên tiến không quá 1 tỷ đồng/dự án; hỗ trợ đầu tư cơ sở chế biến nông sản với mức hỗ trợ không quá 2 tỷ đồng/dự án; hỗ trợ đầu tư cơ sở bảo quản nông sản với mức hỗ trợ không quá 1 tỷ đồng/dự án. Cùng với đó, còn có Nghị quyết số 50/NQ-HĐND ngày 9/12/2022 của HĐND tỉnh Sơn La về quy định nội dung và mức hỗ trợ đầu tư phát triển vùng nguyên liệu phục vụ các nhà máy chế biến rau, củ, quả trên địa bàn tỉnh.
Tuy nhiên, theo Chi cục trưởng Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Sơn La Hồ Trung Kiên, phần lớn HTX trên địa bàn tỉnh có quy mô nhỏ và siêu nhỏ dẫn đến hạn chế về nhiều mặt… Do đó, để sản phẩm nông sản đứng vững trên thị trường trong nước và vươn tầm thế giới, vẫn cần những đột phá về cơ chế, chính sách trong tiếp cận nguồn vốn tín dụng dài hạn với lãi suất ưu đãi để đầu tư xây dựng cơ sở chế biến, kho bảo quản, hệ thống logistics. Đồng thời, tỉnh cần tiếp tục hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý HTX về quản trị, tài chính, marketing cũng như tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật sản xuất tiên tiến cho thành viên HTX.
Theo Cục trưởng Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) Lê Đức Thịnh, các HTX hiện nay cần tích cực ứng dụng khoa học-công nghệ và kết nối thị trường là con đường giúp người nông dân không phải đi đơn lẻ, họ cùng nhau tạo ra giá trị gia tăng. Ngành nông nghiệp sẽ tiếp tục hỗ trợ để các HTX trở thành trụ cột quan trọng trong phát triển kinh tế nông thôn.
Loading ...