Bắt con đặc sản hiền như cục đất này lên làm chả, đạt sao OCOP, nông dân Phú Thọ bán hút hàng

Từ quyết định rời phố về quê giữa đại dịch, đôi vợ chồng trẻ người Mường ở xã Nhân Nghĩa, tỉnh Phú Thọ (trước sáp nhập thuộc địa bàn tỉnh Hòa Bình) đã xây dựng thành công thương hiệu “Chả ốc nhồi Mơ Đức”, biến con ốc dân dã thành sản phẩm OCOP 3 sao, mở ra hướng đi kinh tế bền vững cho nhiều hộ dân địa phương.

Rời phố về quê, đánh thức đặc sản từ con ốc nhồi

Năm 2020, giữa lúc đại dịch Covid-19 bùng phát, chị Bùi Thị Mơ (34 tuổi), người phụ nữ đã có gần mười năm lăn lộn với công việc buôn bán ở thành phố, chợt nhận ra một chân lý giản dị nhưng sâu sắc: Mảnh đất quê hương và nông nghiệp mới chính là “phao cứu sinh”, là chỗ dựa vững chắc nhất.

“Ngày đó ở phố, công việc bấp bênh, nỗi lo cứ chồng chất. Nhìn về quê nhà, thấy đất đai, ao chuôm còn đó, chúng tôi nghĩ tại sao mình không trở về? Về để làm một cái gì đó của riêng mình, vừa gần gia đình, vừa sống chan hòa với thiên nhiên”, chị Mơ nhớ lại.

Quyết định rời phố về quê không hề dễ dàng, nhưng với quyết tâm sắt đá, vợ chồng chị Mơ bắt tay vào một hướng đi ít người chọn, đó là nuôi ốc nhồi theo quy trình hữu cơ.

Hai vợ chồng dành trọn thời gian và tâm huyết để “làm bạn” với những con ốc nhồi. Từng ao thả, từng mẻ giống, từng ghi chép tỉ mỉ về thời tiết, nguồn nước, thức ăn… là những “đường cày” đầu tiên của hành trình lập nghiệp.

Sau ba năm miệt mài, đến năm 2023, nhận thấy mô hình đã ổn định và cần một bước phát triển mới, Hợp tác xã nông nghiệp hữu cơ Mơ Đức ra đời do chính chị Mơ làm Giám đốc.

Hợp tác xã nhanh chóng quy tụ được gần 20 hộ dân trong vùng cùng chung chí hướng. Đây không chỉ là một sự hợp tác về vốn hay công sức, mà là sự hình thành một chuỗi giá trị cộng đồng.

Mỗi hộ thành viên là một “mắt xích” – người chuyên ương giống, người chuyên nuôi ốc thương phẩm, người lại phụ trách chế biến, đóng gói, bán hàng. Từ chỗ manh mún, nhỏ lẻ, con ốc nhồi Ân Nghĩa đã chính thức bước vào quỹ đạo của kinh tế tập thể.

Điểm cốt lõi làm nên chất lượng của ốc Mơ Đức là quy trình chăn nuôi “nói không với công nghiệp”.

Nguồn nước trong ao được kiểm soát chặt chẽ, ao được cải tạo, phơi đáy định kỳ để diệt mầm bệnh.

Nhờ được ăn sạch, sống trong môi trường trong lành, ốc lớn khỏe, thịt chắc, giòn và có vị ngọt tự nhiên

Không dừng lại ở đó, Hợp tác xã còn mạnh dạn nghiên cứu, thuần dưỡng thành công giống ốc lác Thái Lan, giúp chúng thích ứng hoàn hảo với khí hậu bản địa, cho tốc độ sinh trưởng nhanh và chất lượng thịt vượt trội, tạo ra nguồn nguyên liệu đầu vào hoàn hảo cho món chả trứ danh sau này.

“Từ lần đầu tiên mua và ăn thử, tôi đã hoàn toàn bị thuyết phục bởi chất lượng của ốc. Thịt ốc dai giòn, ngọt tự nhiên, không có mùi tanh.

Hơn nữa, việc có tem truy xuất nguồn gốc giúp tôi hoàn toàn an tâm về sức khỏe của cả gia đình. Bây giờ, mỗi khi muốn mua ốc nhồi, tôi lại tìm đến Hợp tác xã nông nghiệp hữu cơ Mơ Đức.

Món ốc này đã trở thành một phần quen thuộc trong thực đơn của gia đình”, chị Nguyễn Thị Thương, phường Thống Nhất, tỉnh Phú Thọ chia sẻ.

Giữ trọn hương vị núi rừng trong ống nứa và hành trình chinh phục OCOP

Trong căn bếp nhỏ nhưng gọn gàng, thơm lừng mùi gia vị, đôi tay chị Mơ thoăn thoắt lựa từng con ốc. Chị chia sẻ bí quyết: “Ốc nhồi ngon để làm chả phải là những con tròn mẩy, mày khít, thịt đầy đến miệng. Chỉ có loại ốc như thế mới cho ra thành phẩm giòn, ngọt nhất”.

Quy trình chế biến chả ốc Mơ Đức là một sự kết hợp tinh tế giữa công thức truyền thống và sáng tạo đột phá.

Ốc nhồi được làm sạch nhớt bằng nước vo gạo và ớt tươi, sau đó lấy thịt và xay nhuyễn cùng giò sống để tạo độ kết dính, thêm một chút mỡ phần để miếng chả có độ béo ngậy mà không gây ngán.

Nấm hương, mộc nhĩ, hành khô, tỏi, hạt tiêu và đặc biệt là lá lốt thái chỉ – thứ lá mang cả linh hồn của núi rừng – được gia giảm theo một “tỷ lệ vàng”.

Nhưng điểm nhấn độc đáo nhất, tạo nên bản sắc riêng cho thương hiệu chính là việc hỗn hợp chả được nhồi căng vào những ống nứa non.

Thay vì dùng lá chuối hay viên tròn chiên rán thông thường, ống nứa như một “chiếc áo khoác tự nhiên”, không chỉ giúp định hình sản phẩm mà còn truyền cho món ăn một hương thơm thanh tao, phảng phất mùi khói bếp và hương rừng.

Khi được hấp cách thủy hay nướng trên than hồng, tinh chất từ ống nứa từ từ thẩm thấu vào từng thớ chả, tạo nên một bản hòa âm hương vị độc đáo.

Cắn một miếng chả ốc nóng hổi, thực khách sẽ cảm nhận được ngay sự đa tầng trong hương vị: cái giòn sần sật của thịt ốc, vị ngọt đậm đà của giò sống, cái béo ngậy của mỡ phần tan chảy, mùi thơm nồng đặc trưng của lá lốt, hạt tiêu và cuối cùng là hương thơm thanh khiết của ống nứa còn vương lại nơi đầu lưỡi.

Nhận thấy tiềm năng của món ăn, chị Mơ và các thành viên Hợp tác xã quyết tâm đưa sản phẩm vươn xa hơn.

Hợp tác xã bắt đầu hành trình chuẩn hóa, từ việc xây dựng khu sơ chế riêng biệt đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, đến đầu tư máy móc đóng gói hút chân không, thiết kế nhãn mác và xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc.

Những nỗ lực không mệt mỏi đã được đền đáp xứng đáng. Năm 2024, sản phẩm “Chả ốc nhồi Mơ Đức” đã vinh dự được UBND tỉnh Hòa Bình (cũ) công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao. Đây không chỉ là niềm tự hào mà còn là “tấm vé thông hành” giúp sản phẩm tự tin vươn ra thị trường lớn.

Hợp tác xã nông nghiệp hữu cơ Mơ Đức cũng mở rộng liên kết, đào tạo kỹ thuật, cấp giống, bao tiêu sản phẩm.

Mỗi hộ tham gia được giao diện tích ao nuôi, hướng dẫn quy trình sạch, đảm bảo nguồn cung ổn định. Ở quy mô bản làng, chả ốc không chỉ là món ăn, mà là sinh kế, là công ăn việc làm cho lao động địa phương.

Ông Nguyễn Đức Tuyên, Chủ tịch UBND xã Ân Nghĩa cho hay, thành công của Hợp tác xã Mơ Đức là một minh chứng sống động cho thấy hướng đi đúng đắn trong việc phát triển kinh tế từ đặc sản địa phương.

Chứng nhận OCOP đã mở ra cơ hội để Chả ốc Mơ Đức có mặt tại các cửa hàng nông sản sạch, các hội chợ và theo những chuyến xe lạnh về tận Hà Nội và các tỉnh lân cận.

“Mỗi ống chả ốc nhỏ bé không chỉ là một món ăn ngon, mà còn mang theo câu chuyện khởi nghiệp đầy cảm hứng của người trẻ Mường Vang, về một nền nông nghiệp sạch và khát vọng đưa hương vị quê hương vươn xa”, Chủ tịch UBND xã Ân Nghĩa nhấn mạnh.

Nguồn tin: danviet.vn (Bá Việt st)