Du lịch nông thôn: ‘Điểm tựa’ cho bà con vùng cao ở Tuyên Quang

Phát huy lợi thế

Những năm qua, phát triển du lịch Tuyên Quang luôn được quan tâm và có vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế – xã hội và được xác định là một trong những nhiệm vụ đột phá. Trong đó, phát huy du lịch nông thôn sẽ khơi dậy tiềm năng, lợi thế của khu vực nông thôn vừa gắn với phát triển du lịch cộng đồng, điểm du lịch nông thôn.

Là một trong những hộ làm du lịch nông thôn đầu tiên của xã Lũng Cú, tỉnh Tuyên Quang, anh Sình A Chai, thôn Lô Lô Chải cho biết, homestay của anh lúc nào cũng có khách.

“Mới đầu làm du lịch, tôi cũng bỡ ngỡ lắm, bởi đã bao giờ mình làm du lịch đâu nên mình phải đi tham quan, học hỏi mô hình ở các địa phương khác. Trước tiên, gia đình tôi sửa sang lại nhà cửa, mua sắm chăn đệm, xây nhà vệ sinh khép kín. Đồng thời, tôi được tham gia các lớp tập huấn về du lịch sau đó còn được tỉnh và xã hỗ trợ mua sắm trang thiết bị”, anh Sình A Chai chia sẻ.

Du lịch góp phần phát triển kinh tế nông thôn theo hướng bền vững.

Hiện nay, với 2 ngôi nhà dùng để đón khách, Homestay của anh Sình A Chai có thể đón được 50 người mỗi ngày. Vào dịp cuối tuần, ngày lễ, tết đều cháy phòng, khách muốn có được chỗ nghỉ tại đây, phải đặt phòng trước cả tháng trời. Phòng ngủ trong ngôi nhà cổ của Anh Sình A Chai có giá 800 trăm nghìn đến 1 triệu đồng/đêm. Doanh thu từ du lịch, dịch vụ đạt trên 200 triệu đồng mỗi năm. Ngoài ra, anh còn tạo công ăn việc làm thường xuyên cho 5 lao động trong gia đình với mức lương đạt từ 6.000.000 đồng – 9.000.000 đồng/tháng.

Để làm du lịch ngày càng chuyên nghiệp hơn, anh Chai tham gia các lớp tập huấn về tiếng Anh giao tiếp, lễ tân, buồng phòng, nấu ăn, chụp ảnh quảng bá về Homestay trên Facebook, Zalo… trở thành một hướng dẫn viên du lịch khi khách muốn tham quan, tìm hiểu về thôn Lô Lô Chải.

Tạo nguồn thu ổn định từ du lịch

Tại thôn Nậm Hồng, Xã Thông Nguyên, là nơi sinh sống của hơn 50 hộ đồng bào dân tộc Dao đỏ. Nơi đây có những thửa ruộng bậc thang trải dài trên các sườn đồi đã được công nhận danh lam thắng cảnh cấp Quốc gia, bên cạnh đó là vùng chè Shan tuyết cổ thụ Phìn Hồ cùng với những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào Dao… đã tạo nên nhiều lợi thế để phát triển du lịch nông thôn.

Anh Triệu Mệnh Kinh, giám đốc HTX du lịch cộng đồng thôn Nậm Hồng chia sẻ, HTX được thành lập, gồm 37 thành viên làm đầu mối tiếp nhận, điều phối khách du lịch đến tham quan, nghỉ dưỡng. Ngoài sắp xếp, bố trí khách, HTX sẽ đứng ra thuê các nghệ nhân, điều tiết các thành viên của HTX làm xe ôm hoặc hướng dẫn viên, đồng thời cùng hỗ trợ nấu ăn, phục vụ du khách khi các đoàn muốn thưởng thức chương trình văn nghệ, Lễ hội Nhảy lửa, hoặc trải nghiệm văn hóa dân tộc, ngắm cảnh trong thôn và thăm vùng chè cổ thụ Phìn Hồ… Với cách làm như vậy, tất cả các thành viên HTX đều tham gia làm du lịch và có nguồn thu ổn định, nhiều gia đình từ hộ nghèo đã ổn định cuộc sống vươn lên làm giàu từ du lịch .

Năm 2021, HTX du lịch cộng đồng Nậm Hồng đã xây dựng được khu nghỉ dưỡng Hoàng Su Phì Bungalow bao gồm 14 phòng bungalow khép kín, xung quanh là không gian sân vườn rộng lớn, ngoài ra, ở các khu homestay còn có bể bơi vô cực miễn phí. Trong đó, có 8 homestay đã đạt chuẩn cơ sở lưu trú của các thành viên HTX có thể đáp ứng 120-200 khách lưu trú trong một đêm.

Bên cạnh đó, các hoạt động du lịch của HTX đều được tổ chức chuyên nghiệp, từ khâu vận chuyển đưa đón khách hàng bằng xe máy, hoạt động lưu trú, ăn ở, trải nghiệm du lịch, trải nghiệm những nghề truyền thống của địa phương cho đến dẫn tour khám phá.

Nhiều HTX phát triển du lịch nông thôn, giảm nghèo bền vững.

Chị Đào Hải Yến, du khách đến từ thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ: Đây là lần thứ 2 tôi đến Nậm Hồng. Ngoài tham quan, khám phá vẻ đẹp hoang sơ của những thửa ruộng bậc thang, tìm hiểu đời sống sinh hoạt của người dân, tôi còn được tham gia các hoạt động như chăm sóc vườn rau, nấu nướng, thưởng thức món ăn truyền thống và các tiết mục văn nghệ do chính các nghệ nhân người địa phương biểu diễn.

Chú trọng du lịch nông thôn gắn với cộng đồng

Ông Trần Quang Bằng, Bí thư Đảng ủy xã Thông Nguyên cho biết: “Nhờ có mô hình HTX du lịch cộng đồng của anh Triệu Mềnh Kinh, đến nay hầu hết các đoàn viên, thanh niên trong thôn đã biết làm du lịch một cách bài bản, chuyên nghiệp để nâng cao thu nhập cho gia đình. Bên cạnh đó, ngoài góp phần bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của địa phương, HTX là tấm gương để nhiều hộ dân học hỏi làm theo. Ngoài các thành viên ban đầu của HTX, đã có thêm nhiều hộ gia đình trong bản làm mô hình du lịch cộng đồng có thu nhập ổn định”.

Hiện nay, HTX đang hoạt động theo mô hình chuỗi dịch vụ lưu trú, nuôi trồng và cung cấp thực phẩm cho du khách, hướng dẫn viên du lịch, làm xe ôm, biểu diễn văn nghệ/trình diễn các tiết mục đậm bản sắc văn hóa địa phương. Các hộ tham gia vào HTX đã được phân công rõ ràng nhiệm vụ theo thế mạnh của mình. HTX đã được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao của tỉnh Hà Giang.

Ông Nguyễn Trung Ngọc, giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Tuyên Quang chia sẻ, từ những thuận lợi về tài nguyên du lịch, Tuyên Quang chú trọng du lịch nông thôn gắn với cộng đồng. Đến nay trên địa bàn tỉnh có gần 50 làng văn hóa du lịch cộng đồng, trong đó trên 20 làng đã được UBND tỉnh công nhận hoàn thành các tiêu chí xây dựng làng văn hóa du lịch tiêu biểu. Trải qua nhiều giai đoạn, hiện nay sản phẩm du lịch cộng đồng đang được thực hiện xây dựng theo mô hình “Làng văn hóa du lịch tiêu biểu gắn với Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP).

Ngoài ra, du lịch nông thôn ở Tuyên Quang còn gắn với các làng nghề truyền thống như: HTX dệt lanh Lùng Tám, HTX thêu dệt vải thổ cẩm Lô Lô thôn Sảng Pả A, HTX đan quẩy tấu thôn Cá Chúa Đớ, xã Giàng Chu Phìn; HTX may mặc trang phục dân tộc Dao xã Sủng Máng, làng nghề đúc lưỡi cày… ở một số địa phương trong tỉnh.

Nhờ phát triển du lịch đúng hướng mà tỷ lệ hộ nghèo Tuyên Quang liên tục giảm qua các năm, tính đến 1/7/2025, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh Tuyên Quang giảm nhanh và bền vững, từ 23,45% xuống 10,19%, bình quân giảm 4,42%/năm, vượt xa mục tiêu 3%/năm.

Cùng với đó là sự đồng hành của các đơn vị trực thuộc Liên minh HTX Việt Nam phối hợp với Liên minh HTX tỉnh và chính quyền các địa phương trong việc tổ chức đào tạo, tập huấn cho các HTX và người dân, điển hình như, Viện Phát triển kinh tế hợp tác (nay là Viện Khoa học Kinh tế hợp tác, thuộc Liên minh HTX Việt Nam) phối hợp với Liên minh HTX tỉnh Tuyên Quang và chính quyền các xã tổ chức các đợt tập huấn, đào tạo kỹ năng phát triển du lịch cộng đồng.

Nội dung đào tạo được thiết kế phù hợp với trình độ của bà con, tập trung vào kỹ năng thực tiễn nhằm giúp HTX và người dân không chỉ bán được hàng mà còn nâng cao khả năng quản lý sản xuất.

Nguồn tin: vnbusiness.vn (Đặng Hòa st)